Aby sprawdzić prędkość internetu z wiersza poleceń w systemie Linux, najlepiej użyć narzędzi takich jak Speedtest CLI od Ookla lub alternatyw w rodzaju speedtest-cli (Python) i fast (Fast.com). Oto rozbudowany poradnik krok po kroku przygotowany z myślą o różnych poziomach zaawansowania.
1. Dlaczego warto testować prędkość internetu z terminala?
- Brak środowiska graficznego – Na serwerach lub systemach bez GUI nie można użyć wersji przeglądarkowych popularnych testów prędkości.
- Automatyzacja i skrypty – Testy można zautomatyzować, zapisywać wyniki do plików albo ustawiać monitorowanie wydajności połączenia.
- Precyzyjne informacje – Wyniki zawierają szczegółowe dane, takie jak ping, prędkość pobierania, wysyłania i często utratę pakietów.
2. Speedtest CLI – oficjalny klient Ookla
Instalacja
Debian/Ubuntu i pochodne:
sudo apt update sudo apt install speedtest
Jeżeli w repozytorium nie ma tego pakietu, pobierz oficjalny instalator:
curl -s https://install.speedtest.net/app/cli/install.deb.sh | sudo bash sudo apt install speedtest
Fedora/CentOS/RedHat:
sudo yum install speedtest
Lub z oficjalnej strony pobierz odpowiedni plik RPM.
Arch Linux:
sudo pacman -S speedtest-cli
(uwaga: w Archu speedtest-cli
to często Pythonowy speedtest, a nie oficjalny Ookla—patrz sekcja poniżej!)
Użycie
- Podstawowy test –
sh speedtest
- Wersja skrócona, z podsumowaniem –
sh speedtest --simple
- Wynik w formacie JSON do analizy skryptowej –
sh speedtest --format=json
- Lista serwerów –
sh speedtest --servers
- Test z wybranym serwerem –
- Znajdź ID serwera (
speedtest --servers
). - Uruchom test:
sh speedtest --server [ID]
- Znajdź ID serwera (
- Udostępnianie wyników jako link (do przeglądarki) –
sh speedtest --share
Wyświetlane parametry –
- Download (pobieranie)
- Upload (wysyłanie)
- Ping (opóźnienie)
- Packet loss (utrata pakietów, jeśli wykryta)
3. speedtest-cli – narzędzie Python
Popularna alternatywa, zgodna ze Speedtest.net, umożliwiająca automatyzację.
Instalacja
Jeśli nie masz speedtest-cli w repozytoriach, zainstaluj przez pip:
sudo pip install speedtest-cli
Lub pobierz skrypt bezpośrednio:
sudo wget https://raw.github.com/sivel/speedtest-cli/master/speedtest_cli.py -O /usr/bin/speedtest-cli sudo chmod +x /usr/bin/speedtest-cli
Użycie
- Podstawowy test –
sh speedtest-cli
- Szybkie podsumowanie –
sh speedtest-cli --simple
- Wynik do pliku lub w formacie JSON –
sh speedtest-cli --json
- Lista serwerów –
sh speedtest-cli --list
- Test z wybranym serwerem –
sh speedtest-cli --server [ID]
4. fast – minimalistyczna alternatywa
fast
oparty jest na serwisie Fast.com (Netflix). Oszczędny, szybki i bez zbędnych opcji.
Instalacja
Najczęściej przez Node.js:
npm install --global fast-cli
Użycie
Po prostu:
fast
5. Interpretacja wyników
- Download / Pobieranie – Szybkość pobierania danych z sieci; kluczowa np. do oglądania filmów, pobierania plików.
- Upload / Wysyłanie – Istotne jeśli wysyłasz dużo danych, np. do chmury.
- Ping – Opóźnienie, ważne zwłaszcza w grach online i wideorozmowach.
- Packet Loss – Utrata pakietów sygnalizuje niestabilność połączenia.
- Wyniki warto porównać z zapewnieniami dostawcy internetu.
6. Automatyzacja i monitorowanie
Możesz ustawić np. cron, by test powtarzał się cyklicznie, a wyniki trafiały do pliku CSV lub JSON. Przykład:
speedtest --format=csv >> ~/wyniki_speedtest.csv
7. Częste problemy i uwagi
- Wynik testu zależy od serwera – warto próbować kilka.
- Prędkość może się różnić w zależności od pory dnia, innych użytkowników sieci czy rodzaju połączenia (Wi-Fi/Ethernet).
- Do pomiaru lokalnej szybkości Wi-Fi użyj narzędzi typu
iperf
(nie mierzą połączenia internetowego!). - Po pierwszym uruchomieniu oficjalnego Speedtest CLI możesz zostać poproszony o akceptację licencji.
Podsumowanie
Speedtest CLI oraz speedtest-cli to najwygodniejsze opcje mierzenia prędkości internetu z linii poleceń na Linuksie. Pozwalają na szybki test, automatyzację, dostępność wszędzie oraz elastyczność. Są niezastąpione na serwerach lub w środowiskach bez dostępu do przeglądarki WWW.