Aby restartować usługi systemowe z linii poleceń w Ubuntu, należy używać nowoczesnych narzędzi zarządzania systemem – przede wszystkim polecenia systemctl
oraz – w starszych wersjach Ubuntu – polecenia service
lub bezpośrednio skryptów z /etc/init.d
. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik krok po kroku, z pełnym wyjaśnieniem i przykładami.
Co to jest usługa systemowa?
Usługa systemowa (service, daemon) to program działający w tle, realizujący określone zadania czy funkcje systemowe, np. serwer WWW (Apache), serwer bazy danych (MySQL), firewall, itp.
Dlaczego restartujemy usługi?
Restart usług jest konieczny najczęściej po:
- zmianie konfiguracji
- aktualizacjach oprogramowania
- wystąpieniu błędów
- przeciążeniu usługi
Restart oznacza zatrzymanie usługi i ponowne jej uruchomienie bez konieczności restartu całego systemu.
Sposoby restartowania usług w Ubuntu
Od wersji 15.04 Ubuntu domyślnym menedżerem usług jest Systemd (narzędzie: systemctl
). W starszych wersjach nadal spotkasz metody service
i /etc/init.d
.
1. Restartowanie usług za pomocą systemctl
(zalecane)
To podstawowe i najnowsze narzędzie. Przykład:
sudo systemctl restart NAZWA_USLUGI
- Zamień
NAZWA_USLUGI
na nazwę danej usługi, np.apache2
,ssh
,mysql
.
Przykład –
sudo systemctl restart apache2
Aby sprawdzić status usługi:
sudo systemctl status apache2
Dodatkowe komendy –
- Uruchom usługę:
sudo systemctl start NAZWA_USLUGI
- Zatrzymaj usługę:
sudo systemctl stop NAZWA_USLUGI
- Wymuś ponowne wczytanie konfiguracji (bez restartu):
sudo systemctl reload NAZWA_USLUGI
2. Restartowanie usług poleceniem service
To starsza metoda, wciąż dostępna i często używana, szczególnie dla kompatybilności.
Przykład –
sudo service apache2 restart
Sprawdzenie statusu:
sudo service apache2 status
Komendy pokrewne:
sudo service apache2 start
sudo service apache2 stop
3. Bezpośrednie wywołanie skryptów /etc/init.d
Metoda historyczna – używana, gdy inne nie działają, np. w starszych dystrybucjach lub dla specjalnych usług.
Przykład –
sudo /etc/init.d/apache2 restart
Analogicznie:
sudo /etc/init.d/apache2 start
sudo /etc/init.d/apache2 stop
Jak znaleźć nazwę usługi?
Zazwyczaj nazwa usługi to pakiet lub demon, np. nginx
, apache2
, ssh
.
Aby zobaczyć wszystkie zarejestrowane jednostki systemd:
systemctl list-units --type=service
Możesz też posłużyć się podpowiadaniem tabulacji w terminalu, np. wpisując:
sudo systemctl restart ap
i klawisz TAB.
Typowe polecenia – tabela porównawcza
Metoda | Komenda przykładowa | Kiedy stosować |
---|---|---|
systemctl (zalecane) | sudo systemctl restart ssh |
Ubuntu 15.04+ |
service | sudo service ssh restart |
Do kompatybilności/skrótowo |
skrypty /etc/init.d | sudo /etc/init.d/ssh restart |
Stare systemy lub awaryjnie |
Praktyczne wskazówki
- Polecenie restart zatrzymuje i uruchamia usługę od nowa — stosuj po zmianach konfiguracyjnych lub aktualizacjach.
- Polecenie reload (jeśli dostępne) przeładowuje samą konfigurację, bez pełnego restartu procesu.
- Status usługi pozwala zweryfikować, czy działa poprawnie i zobaczyć ewentualne błędy.
Przykładowy scenariusz – restart serwera Apache po zmianie konfiguracji
- Edytuj konfigurację:
sudo nano /etc/apache2/apache2.conf
- Sprawdź poprawność konfiguracji (dotyczące Apache):
sudo apache2ctl configtest
- Zrestartuj usługę:
sudo systemctl restart apache2
- Zweryfikuj status:
sudo systemctl status apache2
Najczęstsze błędy i jak ich unikać
- Brak uprawnień – zawsze używaj
sudo
. - Zła nazwa usługi – sprawdź dostępne usługi poleceniem
systemctl list-units --type=service
. - Usługa nie odpowiada – sprawdź logi:
journalctl -u NAZWA_USLUGI
Podsumowanie
Restart usług w Ubuntu z linii poleceń jest szybki i prosty – wystarczy znać nazwę usługi i odpowiednie polecenie. Zaleca się korzystanie z systemctl
na współczesnych systemach oraz service
/init.d
na starszych dystrybucjach. To wiedza podstawowa, ale kluczowa w administrowaniu serwerem czy komputerem z Linuksem.