Autor: Norbert Barwicki

Norbert Barwicki pracuje z systemami Linux od 2007 roku, kiedy to zainstalował swoją pierwszą dystrybucję Ubuntu 7.04. Przez lata eksperymentował z ponad 15 różnymi dystrybucjami, w tym Fedora, Debian, Arch Linux i Gentoo, a od 2015 roku specjalizuje się w administracji serwerami opartymi na CentOS i Red Hat Enterprise Linux. Jako certyfikowany administrator Linux (RHCSA od 2018 roku) dzieli się swoją wiedzą na Linuksowo.pl, gdzie opublikował już ponad 100 artykułów pomagających użytkownikom w przejściu na świat open source.

Aby wyświetlić ukryte pliki i foldery w Debianie, możesz skorzystać zarówno z poleceń w terminalu, jak i graficznego menedżera plików. Poniższy poradnik omawia oba podejścia, wyjaśnia pojęcia i przedstawia wszystkie potrzebne instrukcje krok po kroku. Wprowadzenie – Czym są pliki ukryte w Debiana/Linux? W systemach Linux, w tym Debianie, ukryte pliki i foldery to elementy, których nazwa zaczyna się od kropki (.), np. .bashrc czy .config. Są to najczęściej pliki konfiguracyjne i katalogi używane przez system i aplikacje, niewidoczne domyślnie dla użytkownika podczas standardowego przeglądania zawartości katalogów. Wyświetlanie ukrytych plików w terminalu Do przeglądania zawartości katalogów używa się polecenia ls.…

Czytaj dalej

Pliki w edytorze Vim można szybko zabezpieczyć hasłem dzięki wbudowanej funkcji szyfrowania—oznacza to, że treść pliku będzie niemożliwa do odczytania bez podania prawidłowego hasła. Poniżej znajdziesz kompletny poradnik krok po kroku, przeznaczony dla użytkowników Linuksa, wraz z wyjaśnieniami i uwagami dotyczącymi bezpieczeństwa. 1. Wymagania wstępne Zainstalowany Vim – najlepiej pełna wersja (nie vim-tiny). Na większości dystrybucji instalujesz Vim poleceniem: Debian/Ubuntu: sudo apt install vim Fedora: sudo dnf install vim RHEL/CentOS: sudo yum install vim 2. Tworzenie zaszyfrowanego pliku Najprostszy sposób – Użyj opcji -x podczas uruchamiania Vima. Na konsoli wpisz: vim -x NAZWA_PLIKU.txt Zostaniesz poproszony o podanie klucza szyfrującego (hasła)…

Czytaj dalej

Spotify można zainstalować na Ubuntu na kilka sposobów: poprzez oficjalne repozytorium APT, menedżer snap lub bezpośrednio z Centrum Oprogramowania Ubuntu. Każda z metod ma swoje zalety – poniżej znajdziesz rozbudowany poradnik krok po kroku obejmujący wszystkie dostępne metody, wyjaśnienia techniczne oraz instrukcje dotyczące pierwszego uruchomienia i obsługi aplikacji. 1. Instalacja Spotify przez oficjalne repozytorium APT Ta metoda zapewnia automatyczne aktualizacje i najlepszą integrację z systemem. Zaleca się ją użytkownikom, którzy chcą mieć zawsze najnowszą wersję programu. Krok 1 – Aktualizacja systemu Zacznij od zaktualizowania listy pakietów i systemu, aby uniknąć konfliktów: sudo apt update && sudo apt upgrade To polecenie…

Czytaj dalej

Aby zainstalować aplikację Skype na systemie Ubuntu, możesz skorzystać z kilku sprawdzonych metod. Poniżej przedstawiam kompleksowy poradnik krok po kroku, obejmujący najbardziej typowe sposoby instalacji – przez oficjalny pakiet DEB oraz poprzez Snap. Spis treści Wymagania wstępne Instalacja Skype przez oficjalny pakiet DEB Instalacja Skype przez Snap Uruchamianie Skype Odinstalowanie Skype Dodatkowe informacje i wyjaśnienia 1. Wymagania wstępne System: Ubuntu (obsługiwane wersje, np. 22.04, 24.04). Dostęp do konta z uprawnieniami administracyjnymi (sudo). Połączenie z Internetem. Zalecane jest także wykonanie aktualizacji systemu przed instalacją nowych programów. sudo apt update 2. Instalacja Skype przez oficjalny pakiet DEB Metoda ta polega na pobraniu…

Czytaj dalej

Aby kontrolować głośność dźwięku z terminala za pomocą narzędzia alsamixer w systemie Linux, należy wykonać kilka prostych, lecz bardzo istotnych kroków. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik krok po kroku z podstawowymi i bardziej zaawansowanymi informacjami, przeznaczony zarówno dla początkujących, jak i średniozaawansowanych użytkowników. Czym jest alsamixer? alsamixer to tekstowy mikser dźwięku oparty na bibliotece ncurses, będący częścią systemu ALSA (Advanced Linux Sound Architecture). Umożliwia pełną kontrolę nad poziomem głośności oraz innymi parametrami dźwiękowymi bezpośrednio z terminala, bez konieczności używania środowiska graficznego. Krok po kroku – Jak uruchomić i używać alsamixer 1. Otwórz terminal Najprostszy sposób to skrót klawiszowy Ctrl + Alt…

Czytaj dalej

Aby zainstalować i skonfigurować serwer oraz klienta NFS na systemie Ubuntu, należy wykonać kilka precyzyjnych kroków, które pozwalają na bezpieczne, efektywne udostępnianie zasobów sieciowych pomiędzy różnymi komputerami w sieci lokalnej. Wprowadzenie – Czym jest NFS? NFS (Network File System) to protokół umożliwiający współdzielenie plików między komputerami w sieci lokalnej na zasadzie modelu klient-serwer. Pozwala na montowanie zdalnych katalogów tak, jakby były lokalne. Wymagania Dwa lub więcej komputerów z Ubuntu (np. Ubuntu 22.04/24.04). Uprawnienia administratora (sudo). Oba komputery muszą znajdować się w tej samej sieci lokalnej. Instalacja i konfiguracja serwera NFS (na komputerze-serwerze) 1. Instalacja pakietu NFS Kernel Server Zaktualizuj indeks…

Czytaj dalej

Aby zmienić serwery DNS w systemie Ubuntu, możesz skorzystać zarówno z graficznego interfejsu użytkownika, jak i z wiersza poleceń. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik krok po kroku, obejmujący różne metody konfiguracji – dla wersji desktopów i serwerów oraz dla różnych środowisk sieciowych. Dlaczego warto zmieniać serwery DNS? DNS (Domain Name System) odpowiada za tłumaczenie adresów domenowych (np. www.example.com) na adresy IP rozpoznawane przez komputery. Zmiana domyślnych serwerów DNS może: przyspieszyć ładowanie stron, zwiększyć prywatność i bezpieczeństwo, umożliwić korzystanie z filtrów rodzicielskich lub blokad reklam. Sposób 1 – Graficzny interfejs użytkownika (dla Ubuntu Desktop) 1. Otwórz Ustawienia systemowe. Kliknij ikonę sieci (lub…

Czytaj dalej

Najpopularniejszym i najszybszym sposobem otwarcia terminala w systemie Ubuntu jest użycie skrótu klawiaturowego Ctrl + Alt + T, ale możesz to zrobić również na kilka innych sposobów w zależności od własnych preferencji oraz konfiguracji środowiska graficznego. Poniżej znajdziesz rozbudowany poradnik z pięcioma praktycznymi metodami, każda z instrukcją krok po kroku oraz komentarzem dotyczącym zastosowań i szczegółów technicznych. 1. Skrót klawiaturowy: Ctrl + Alt + T Najłatwiejszy i natychmiastowy sposób, działający na większości wersji Ubuntu: Naciśnij jednocześnie klawisze Ctrl, Alt oraz T. Po zwolnieniu pojawi się nowe okno terminala. Zalety – Działa niezależnie od używanego środowiska graficznego (GNOME, Unity, Xfce, KDE).…

Czytaj dalej

Aby zainstalować czyste środowisko GNOME Desktop na Ubuntu i zapewnić przejrzyste, zoptymalizowane środowisko pracy bez dodatków specyficznych dla Ubuntu, należy wykonać poniższe kroki. Ten poradnik kierowany jest zarówno do początkujących, jak i średnio zaawansowanych użytkowników Linuksa. 1. Wprowadzenie – Czym jest GNOME Vanilla? GNOME to jedno z najpopularniejszych środowisk graficznych dla systemów Linux. Ubuntu domyślnie korzysta z jego zmodyfikowanej wersji, zawierającej motywy i dodatki specyficzne dla tej dystrybucji. Jeśli chcesz pracować na czystym GNOME vanilla, otrzymasz środowisko bliższe temu, jakie projektują twórcy GNOME, pozbawione charakterystycznych modyfikacji Ubuntu. 2. Prerekwizyty System Ubuntu (np. Ubuntu Desktop lub Ubuntu Server, na którym chcesz…

Czytaj dalej

Aby sformatować dysk USB (pendrive) w systemie Linux (Ubuntu), możesz skorzystać zarówno z prostych narzędzi graficznych, jak i wiersza poleceń. Poniżej znajdziesz kompletny przewodnik, obejmujący obie metody, wraz z dokładnymi wyjaśnieniami, instrukcjami krok po kroku oraz informacjami o wyborze systemu plików. 1. Formatowanie dysku USB przez interfejs graficzny (program „Dyski”) Najłatwiejsza metoda dla początkujących, dostępna domyślnie w Ubuntu. Podłącz pendrive do komputera. Otwórz program „Dyski” (gnome-disks) – Znajdziesz go w Menu aplikacji pod nazwą „Dyski” lub „Disks”. Po uruchomieniu po lewej stronie okna zobaczysz listę wszystkich dysków. Wybierz swój pendrive – rozpoznasz go po pojemności i nazwie producenta. Wybierz właściwą…

Czytaj dalej