Autor: Norbert Barwicki
Norbert Barwicki pracuje z systemami Linux od 2007 roku, kiedy to zainstalował swoją pierwszą dystrybucję Ubuntu 7.04. Przez lata eksperymentował z ponad 15 różnymi dystrybucjami, w tym Fedora, Debian, Arch Linux i Gentoo, a od 2015 roku specjalizuje się w administracji serwerami opartymi na CentOS i Red Hat Enterprise Linux. Jako certyfikowany administrator Linux (RHCSA od 2018 roku) dzieli się swoją wiedzą na Linuksowo.pl, gdzie opublikował już ponad 100 artykułów pomagających użytkownikom w przejściu na świat open source.
GNOME System Monitor to graficzne narzędzie do monitorowania i zarządzania zasobami systemowymi w Linuksie, dostępne w środowisku GNOME. Umożliwia analizę zużycia CPU, pamięci, jakie procesy działają, a także stan dysków i sieci. Poniżej znajdziesz szczegółowy przewodnik krok po kroku, jak zainstalować, uruchomić i efektywnie używać Monitora Systemu GNOME. 1. Instalacja GNOME System Monitor Na większości dystrybucji z GNOME jest już zainstalowany, jednak jeśli go brakuje, wykonaj następujące czynności: Ubuntu, Debian – sudo apt update sudo apt install gnome-system-monitor Fedora – sudo dnf install gnome-system-monitor OpenSUSE – sudo zypper install gnome-system-monitor Snap (jeśli dostępne) – sudo snap install gnome-system-monitor Po instalacji…
Aby sprawdzić stan i pojemność baterii w laptopie z Linuksem, można wykorzystać zarówno narzędzia terminalowe, jak i graficzne. Poniżej znajdziesz kompleksowy poradnik, który krok po kroku przeprowadzi Cię przez cały proces i wyjaśni najważniejsze pojęcia związane z diagnostyką baterii. 1. Dlaczego warto monitorować stan baterii? Bateria laptopa z czasem traci pojemność wskutek naturalnego zużycia ogniw. Wczesne wykrycie problemów takich jak szybka utrata energii, spuchnięcie baterii czy zbyt niska pojemność pozwala uniknąć kosztownych awarii i przedłużyć żywotność sprzętu. Parametry takie jak liczba cykli ładowania, pojemność początkowa oraz aktualna pojemność baterii są kluczowe do oceny jej kondycji. 2. Sprawdzanie stanu baterii w…
Aby zainstalować starszą wersję pakietu (downgrade) w systemie Ubuntu, postępuj zgodnie z poniższą instrukcją krok po kroku. Downgrade przydaje się m.in. gdy nowa wersja programu zawiera błędy lub nie działa stabilnie na Twoim systemie. Krok 1 – Sprawdzenie dostępnych wersji pakietu Najpierw należy sprawdzić, jakie wersje wybranego pakietu są dostępne w repozytoriach. Otwórz Terminal (Ctrl+Alt+T) i wpisz: sudo apt-cache policy nazwa_pakietu lub alternatywnie: sudo apt-cache showpkg nazwa_pakietu gdzie nazwa_pakietu to nazwa programu, który chcesz obniżyć do wcześniejszej wersji (np. firefox). Polecenie wyświetli listę wersji dostępnych do instalacji. Krok 2 – Instalacja starszej wersji pakietu Po znalezieniu wybranej wersji, możesz zainstalować…
Aby wyłączyć powiadomienia na ekranie blokady w Debianie, użytkownik może skorzystać z graficznych ustawień środowiska graficznego (np. GNOME) lub zaawansowanych narzędzi konfiguracyjnych. Poniżej znajduje się szczegółowy poradnik krok po kroku obejmujący oba najczęściej wykorzystywane sposoby. Dlaczego warto wyłączyć powiadomienia na ekranie blokady? Powiadomienia wyświetlane na ekranie blokady mogą ujawniać prywatne wiadomości, maile czy inne wrażliwe informacje każdemu, kto spojrzy na monitor, zanim zalogujesz się do systemu. Warto je wyłączyć dla ochrony prywatności i bezpieczeństwa. Sposób 1 – Wyłączanie powiadomień na ekranie blokady przez menu Ustawień (środowisko GNOME) Otwórz menu Ustawienia Kliknij na ikonę zębatego koła w menu aplikacji lub wpisz…
Adres MAC (Media Access Control) to unikalny identyfikator przypisany do każdej karty sieciowej, składający się zwykle z 12 znaków szesnastkowych, zapisanych w formacie par, np. AA:BB:CC:DD:EE:FF. Adres ten identyfikuje urządzenie w sieci lokalnej i zazwyczaj jest nadany fabrycznie przez producenta sprzętu, lecz można tymczasowo go „zamaskować” oprogramowaniem. Czym jest adres MAC? Adres MAC jest fizycznym adresem karty sieciowej, służącym do komunikacji w sieciach LAN. Adres ten jest wypalany w pamięci urządzenia przez producenta i powiązany z każdym sprzętem sieciowym oddzielnie. W sieciach komputerowych wykorzystywany jest do identyfikacji urządzeń w ramach danej podsieci (warstwa łącza danych modelu OSI). Adres MAC bywa…
Aby przesyłać obraz wideo z Ubuntu na urządzenie Chromecast, możesz skorzystać z kilku skutecznych metod – zarówno graficznych, jak i terminalowych. Poniżej znajdziesz szczegółowy, rozbudowany poradnik krok po kroku, obejmujący wszystkie niezbędne informacje oraz praktyczne wyjaśnienia. Wstęp – Co będzie potrzebne? Komputer z Ubuntu (dowolna nowsza wersja, najlepiej wspierana dystrybucja). Chromecast podłączony do telewizora i tej samej sieci Wi-Fi co Twój komputer. Podstawowa znajomość korzystania z terminala oraz repozytoriów APT. Opcjonalnie – przeglądarka Google Chrome, jeżeli wolisz rozwiązania oparte o interfejs graficzny. Metoda 1 – Mkchromecast (terminal i GUI) Mkchromecast to dedykowane narzędzie do przesyłania dźwięku i obrazu (wideo) z…
Aby utworzyć bootowalny pendrive z poziomu terminala Linux, należy wykonać precyzyjne, ale proste kroki z wykorzystaniem narzędzi systemowych. Poniżej znajduje się pełny poradnik przygotowany z myślą o publikacji na stronie WWW, kierowany zarówno do początkujących, jak i średniozaawansowanych użytkowników Linuksa. Jak utworzyć bootowalny pendrive z terminala Linux – poradnik krok po kroku Wymagania wstępne Obraz ISO dystrybucji Linuksa (np. Ubuntu, Fedora, Mint) Pendrive o pojemności co najmniej 4 GB (większość nowoczesnych dystrybucji wymaga min. 2–4 GB; zaleca się większy) Konto z uprawnieniami administratora (root lub sudo) Podłączony i wykryty pendrive 1. Identyfikacja nośnika USB Podłączenie pendrive i zlokalizowanie jego ścieżki…
Ranger to terminalowy menedżer plików inspirowany Vi(m), który wyróżnia się szybkością obsługi, przejrzystym interfejsem i szerokimi możliwościami personalizacji. Poniżej znajdziesz rozbudowany poradnik krok po kroku dotyczący instalacji, konfiguracji i codziennego użytkowania Rangera na Linuksie. 1. Instalacja Rangera Najprostszy sposób – menedżer pakietów Ranger znajduje się w repozytoriach większości dystrybucji: Debian/Ubuntu/Mint – sudo apt update sudo apt install ranger Fedora – sudo dnf install ranger Arch/Manjaro – sudo pacman -S ranger Po instalacji sprawdź wersję i uruchom Rangera: ranger –version ranger 2. Pierwsze uruchomienie i interfejs Po wpisaniu ranger w terminalu zobaczysz widok złożony z trzech kolumn – Lewo – katalog…
Aby przesyłać zdjęcia na Instagram bezpośrednio z pulpitu Ubuntu, masz do dyspozycji kilka skutecznych metod – zarówno rozwiązania „oficjalne” przez przeglądarkę, jak i dedykowane aplikacje typu desktop client. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik krok po kroku dla każdej z metod, z wyjaśnieniami i wskazówkami, które pozwolą Ci wybrać najwygodniejsze rozwiązanie. 1. Przesyłanie zdjęć na Instagram przez przeglądarkę (zmiana user-agent) Od pewnego czasu Instagram pozwala na przesyłanie zdjęć przez przeglądarkę internetową — ale tylko, jeśli serwis „myśli”, że korzystasz z urządzenia mobilnego. Zwykłe wejście na Instagram.com z komputera nie umożliwia przesyłania zdjęć. Jak to zrobić na Ubuntu? Otwórz przeglądarkę Google Chrome, Chromium…
Aby wygenerować żądanie podpisania certyfikatu (CSR) w OpenSSL na Linuksie, wykonaj poniższe, szczegółowe kroki. Instrukcja obejmuje wszystkie istotne etapy, wyjaśnienia i dobre praktyki. 1. Wstęp CSR (Certificate Signing Request) to plik z żądaniem wydania certyfikatu, generowany na podstawie klucza prywatnego. Przekazuje się go do urzędu certyfikacji (CA), który wystawia certyfikat na jego podstawie. 2. Instalacja OpenSSL Na większości dystrybucji Linuksa OpenSSL jest już zainstalowany. Jeśli nie, zainstaluj go: Debian/Ubuntu – sudo apt update sudo apt install openssl CentOS/Fedora/RHEL – sudo dnf install openssl Sprawdź wersję: openssl version 3. Generowanie klucza prywatnego Klucz prywatny jest absolutnie niezbędny — nigdy nie udostępniaj…


