Autor: Norbert Barwicki

Norbert Barwicki pracuje z systemami Linux od 2007 roku, kiedy to zainstalował swoją pierwszą dystrybucję Ubuntu 7.04. Przez lata eksperymentował z ponad 15 różnymi dystrybucjami, w tym Fedora, Debian, Arch Linux i Gentoo, a od 2015 roku specjalizuje się w administracji serwerami opartymi na CentOS i Red Hat Enterprise Linux. Jako certyfikowany administrator Linux (RHCSA od 2018 roku) dzieli się swoją wiedzą na Linuksowo.pl, gdzie opublikował już ponad 100 artykułów pomagających użytkownikom w przejściu na świat open source.

Aby skonfigurować ustawienia karty sieciowej w Ubuntu, należy wykonać kilka kluczowych kroków – od rozpoznania sprzętu, przez wybór metody konfiguracji, po właściwą edycję plików lub wydanie poleceń. Poniżej znajduje się szczegółowy poradnik, który przeprowadzi Cię przez ten proces krok po kroku. 1. Sprawdzenie dostępnych interfejsów sieciowych Zacznij od wyświetlenia wszystkich interfejsów sieciowych w systemie, aby poznasz ich nazwy (np. eth0, enp0s3, wlan0): ip a lub ifconfig -a Komenda ifconfig może nie być dostępna domyślnie, ponieważ jest przestarzała – zaleca się korzystanie z poleceń ip. 2. Wybór metody konfiguracji W zależności od wersji Ubuntu i serwera/przeznaczenia możesz skonfigurować interfejs sieciowy: Za…

Czytaj dalej

Aby sprawić, by podczas wpisywania hasła w terminalu Linuksa (np. przy użyciu polecenia sudo) pojawiały się gwiazdki (asteryski) zamiast całkowitego braku informacji zwrotnej, należy skonfigurować odpowiednią opcję w pliku sudoers. Poniżej znajduje się kompletny poradnik, wraz z wyjaśnieniami i wskazaniem kluczowych kwestii bezpieczeństwa. 1. Czym jest opcja „gwiazdek” podczas wpisywania hasła? Domyślnie, gdy wpisujesz hasło w terminalu Linuksa, pole jest puste i nie dostajesz żadnej informacji zwrotnej. Włączenie tzw. pwfeedback sprawia, że za każdy wpisany znak hasła pojawi się gwiazdka (*). Ułatwia to orientację, ile znaków wpisano, ale może mieć konsekwencje bezpieczeństwa. 2. Kiedy można to włączyć? Opcja pwfeedback działa…

Czytaj dalej

Aby zainstalować system zarządzania treścią Joomla! na Debianie, należy przeprowadzić kilka kluczowych kroków: przygotować środowisko serwera (LAMP lub LEMP), utworzyć bazę danych, pobrać i skonfigurować pliki Joomla!, a następnie dokończyć instalację przez przeglądarkę. Poniżej znajduje się wyczerpujący poradnik krok po kroku dla Debian 11/12, z wyjaśnieniami każdego etapu. 1. Przygotowanie systemu (aktualizacja i niezbędne narzędzia) Zaktualizuj system i pakiety sudo apt update sudo apt upgrade 2. Instalacja serwera WWW, PHP i MariaDB/MySQL LAMP (Apache, MariaDB/MySQL, PHP): Zainstaluj Apache, PHP i MariaDB sudo apt install apache2 mariadb-server php php-mysql php-xml php-mbstring php-curl php-zip php-gd php-xmlrpc php-intl unzip Wyjaśnienie: Apache to serwer…

Czytaj dalej

XAMPP to darmowy, zintegrowany pakiet służący do szybkiego uruchomienia lokalnego serwera WWW, składający się z komponentów: Apache (serwer WWW), MariaDB/MySQL (baza danych), PHP oraz Perl. Jego główną zaletą jest prostota instalacji i konfiguracji – w jednym pakiecie otrzymujesz komplet narzędzi typowych dla środowiska produkcyjnego, dostępnych na systemach Windows, Linux, Mac OS i innych. Czym jest XAMPP? XAMPP (X – cross-platform, A – Apache, M – MariaDB/MySQL, P – PHP, P – Perl) umożliwia tworzenie i testowanie stron WWW oraz aplikacji bazodanowych lokalnie, bez potrzeby serwera zewnętrznego. Idealny dla programistów, testerów, osób uczących się programowania webowego czy budowy stron. Za pomocą…

Czytaj dalej

Aby obsługiwać kosz na śmieci z poziomu wiersza poleceń w Ubuntu, możesz posługiwać się zarówno poleceniami systemowymi, jak i dedykowanymi narzędziami. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik krok po kroku, przeznaczony do publikacji na stronie WWW o Linuksie. Poradnik zawiera wszystkie istotne instrukcje, wyjaśnienia i przykłady praktyczne. Co to jest kosz na śmieci w Ubuntu? Kosz na śmieci w Ubuntu (oraz innych systemach zgodnych ze standardem FreeDesktop.org) to miejsce, gdzie trafiają pliki usuwane z poziomu środowiska graficznego. Z poziomu terminala domyślne komendy (rm, mv, itp.) nie przenoszą plików do kosza—zostają one od razu usunięte lub przeniesione. Pliki, które zostały usunięte i mają…

Czytaj dalej

Aby opróżnić kosz w systemie Linux, można skorzystać z kilku różnych metod – graficznych oraz tekstowych. Poniżej przedstawiam cztery skuteczne sposoby wraz ze szczegółowymi instrukcjami krok po kroku, wyjaśnieniami oraz wskazówkami dla początkujących i zaawansowanych użytkowników. 1. Opróżnianie kosza za pomocą środowiska graficznego (GUI) To najprostsza metoda dostępna w każdym nowoczesnym środowisku graficznym Linux, np. GNOME, KDE, Xfce. Instrukcja – Otwórz Menedżer plików (np. Nautilus, Thunar, Dolphin). Po lewej stronie lub na pasku narzędzi znajdziesz ikonę Kosza (Trash). Kliknij ikonę, aby wyświetlić zawartość kosza. Użyj przycisku Opróżnij kosz lub podobnego (na ogół znajduje się u góry okna lub w menu…

Czytaj dalej

Aby automatycznie czyścić komputer ze zbędnych plików w Linuksie, warto zastosować kilka technik i narzędzi, które połączą efektywność z pewnością, że nie usuniemy potrzebnych danych. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik krok po kroku, dedykowany użytkownikom systemów Linux, umożliwiający stałe utrzymanie porządku na komputerze. 1. Usuwanie zbędnych plików systemowych (magazyn pakietów, zależności, nieużywane języki) Terminalowe komendy czyszczące system Aby usunąć zbędne pakiety i pliki pochodzące z instalacji: sudo apt-get clean sudo apt-get autoclean sudo apt-get autoremove clean – usuwa pliki instalacyjne pobranych pakietów z magazynu. autoclean – usuwa stare, niepotrzebne pliki z magazynu paczek. autoremove – usuwa opuszczone (już niepotrzebne) zależności, które…

Czytaj dalej

Aby wyświetlić aktualną datę i godzinę w systemie Linux, użyj polecenia date. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik, przeznaczony zarówno dla początkujących, jak i bardziej zaawansowanych użytkowników. 1. Podstawowe wyświetlanie aktualnej daty i godziny W większości dystrybucji Linuksa polecenie date jest już zainstalowane. Aby sprawdzić bieżącą datę i godzinę, wystarczy wpisać w terminalu: date Przykładowy wynik: Fri Sep 5 23:28:19 UTC 2025 Domyślnie polecenie pokazuje: dzień tygodnia miesiąc dzień miesiąca godzinę, minuty, sekundy strefę czasową rok. 2. Wyświetlanie daty i godziny w wybranym formacie Możesz używać polecenia z opcją formatowania. Najprostsza składnia: date „+%Y-%m-%d %H:%M:%S” Przykładowy wynik: 2025-09-05 23:28:19 Wyjaśnienie użytych znaczników:…

Czytaj dalej

Aby otworzyć konsolę (terminal) w systemie Debian, możesz skorzystać z kilku sprawdzonych metod, zależnych od wersji systemu, używanego środowiska graficznego (np. GNOME, KDE, Xfce, LXDE) oraz własnych preferencji. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik krok po kroku, wyjaśniający zarówno podstawy, jak i najważniejsze aspekty korzystania z terminala. 1. Co to jest terminal w Debianie? Terminal (inaczej konsola) to program umożliwiający pracę z systemem za pomocą poleceń tekstowych – daje dostęp do powłoki systemowej (np. bash, zsh). Umożliwia zarządzanie systemem, instalowanie programów, przeglądanie plików, wykonywanie skryptów i zaawansowane operacje. 2. Metody otwierania terminala Sposób 1 – Skrót klawiszowy Najczęściej używanym skrótem jest: Ctrl…

Czytaj dalej

Aby zainstalować i skonfigurować serwer oraz klienta NTP na systemie Ubuntu, należy przejść przez kilka kluczowych kroków. Oto szczegółowy poradnik, który możesz opublikować na stronie WWW poświęconej Linuksowi. Instalacja i konfiguracja serwera NTP na Ubuntu 1. Aktualizacja bazy pakietów Na początku zaleca się zaktualizowanie listy pakietów systemowych: sudo apt update 2. Instalacja pakietu NTP Aby zainstalować usługę NTP, wykonaj polecenie: sudo apt install ntp System poprosi o potwierdzenie instalacji – wybierz Y i naciśnij Enter. 3. Weryfikacja instalacji (opcjonalnie) Po zainstalowaniu możesz sprawdzić poprawność instalacji i wersję poleceniem: sntp –version 4. Podstawowa konfiguracja serwera NTP Główny plik konfiguracyjny znajduje się…

Czytaj dalej