Autor: Norbert Barwicki

Norbert Barwicki pracuje z systemami Linux od 2007 roku, kiedy to zainstalował swoją pierwszą dystrybucję Ubuntu 7.04. Przez lata eksperymentował z ponad 15 różnymi dystrybucjami, w tym Fedora, Debian, Arch Linux i Gentoo, a od 2015 roku specjalizuje się w administracji serwerami opartymi na CentOS i Red Hat Enterprise Linux. Jako certyfikowany administrator Linux (RHCSA od 2018 roku) dzieli się swoją wiedzą na Linuksowo.pl, gdzie opublikował już ponad 100 artykułów pomagających użytkownikom w przejściu na świat open source.

Aby zmienić strefę czasową w systemie Ubuntu, można skorzystać zarówno z interfejsu graficznego, jak i terminala – oba sposoby są proste i dostępne dla użytkowników o różnym poziomie zaawansowania. Poniżej znajduje się szczegółowy poradnik krok po kroku, wyjaśniający każdy aspekt tej operacji. 1. Sprawdzenie aktualnej strefy czasowej 1. Otwórz terminal (skrót: Ctrl+Alt+T). 2. Wpisz polecenie – timedatectl W wyniku uzyskasz informację m.in. o aktualnej strefie czasowej systemu, np.: Time zone: Europe/Warsaw (CEST, +0200) 2. Zmiana strefy czasowej za pomocą terminala a) Metoda poleceniem timedatectl (zalecana na nowszych wersjach Ubuntu) 1. Wyświetl listę dostępnych stref czasowych – timedatectl list-timezones Uwaga: Można…

Czytaj dalej

Polecenie htop to zaawansowany, interaktywny monitor procesów dla systemu Linux, który pozwala w czasie rzeczywistym śledzić działanie systemu, zasoby oraz zarządzać procesami. Oto kompletny poradnik krok po kroku, jak z niego korzystać: 1. Instalacja htop W większości dystrybucji Linux, htop nie jest instalowany domyślnie. Aby go zainstalować: Na Ubuntu/Debian: sudo apt-get install htop Następnie wpisz hasło administratora i poczekaj na zakończenie instalacji. Na Fedora/RHEL/CentOS: sudo dnf install htop Na Arch Linux/Manjaro: sudo pacman -S htop 2. Uruchamianie htop Aby uruchomić program, wpisz w terminalu: htop i naciśnij Enter. Pojawi się interaktywne, kolorowe okno z informacjami o systemie i wszystkich procesach.…

Czytaj dalej

Proces zombie w systemie Linux to proces, który zakończył swoje działanie, ale nadal widnieje w tablicy procesów, ponieważ jego proces nadrzędny nie odebrał jeszcze statusu zakończenia potomka. Zwykle są to efekty błędów programowania, jednak ich nagromadzenie może prowadzić do spowolnienia lub niestabilności systemu. Czym jest proces zombie? Proces zombie (znany też jako defunct process) to taki, który przeszedł przez funkcję exit(), ale wciąż posiada wpis w tablicy procesów, ponieważ rodzic nie odebrał jego statusu za pomocą funkcji wait() lub waitpid(). Nie używają już zasobów systemowych jak pamięć czy CPU, ale zachowują PID i wpis w tabeli. Jeżeli proces nadrzędny również…

Czytaj dalej

Aby znaleźć wewnętrzny (lokalny) i zewnętrzny (publiczny) adres IP komputera w systemie Linux, możesz skorzystać z kilku prostych i skutecznych metod – zarówno z poziomu terminala, jak i interfejsu graficznego. Poniżej znajdziesz kompletny poradnik krok po kroku, wraz z wyjaśnieniem kluczowych pojęć i różnic między typami adresów IP. 1. Co to jest adres IP? Adres IP to unikalny identyfikator przypisany urządzeniu w sieci komputerowej. Adresy wewnętrzne (lokalne) są przypisywane przez router w ramach sieci lokalnej (np. domowej). Adres zewnętrzny (publiczny) to adres, pod którym Twój komputer (lub cała sieć domowa) jest widoczny w Internecie. Adresy IP występują w dwóch formatach:…

Czytaj dalej

Aby skonfigurować ustawienia myszy w systemie Ubuntu, możesz skorzystać zarówno z graficznych narzędzi systemowych, jak i z bardziej zaawansowanych opcji dostępnych w terminalu. Poniższy poradnik krok po kroku przedstawia wszystkie istotne możliwości, wraz z wyjaśnieniami i wskazówkami dla początkujących oraz bardziej zaawansowanych użytkowników. 1. Podstawowa konfiguracja myszy w środowisku graficznym Ubuntu oferuje prosty sposób zmiany najważniejszych ustawień myszy bezpośrednio w systemowych panelach sterowania. Krok po kroku: Otwórz ustawienia systemowe – Kliknij ikonę systemu (zwykle w prawym górnym rogu ekranu) i wybierz „Ustawienia” (lub w angielskiej wersji: Settings). Alternatywnie, w menu, wpisz i wybierz „Ustawienia”. Przejdź do sekcji „Mysz i touchpad”…

Czytaj dalej

Aby nagrywać ekran w Ubuntu za pomocą Kazam, należy przejść przez kilka kroków: od instalacji programu po zapis gotowego nagrania. Oto szczegółowy, rozbudowany poradnik – idealny dla użytkowników chcących szybko i bezproblemowo rozpocząć rejestrowanie pulpitu w Linuksie. Czym jest Kazam? Kazam to lekki i intuicyjny rejestrator ekranu przeznaczony dla systemu Linux (w tym Ubuntu), umożliwiający nagrywanie całego ekranu, wybranego okna lub fragmentu pulpitu. Pozwala także na rejestrowanie dźwięku z mikrofonu oraz głośników, a także generowanie screencastów w popularnych formatach wideo, takich jak MP4 i WebM. Instalacja Kazam w Ubuntu Otwórz terminal (Ctrl+Alt+T). Wykonaj komendę instalacyjną: sudo apt install kazam Potwierdź…

Czytaj dalej

Aby automatycznie wyłączyć touchpad po podłączeniu myszy w systemie Linux, istnieje kilka sprawdzonych metod – zarówno dla środowisk graficznych (np. KDE Plasma), jak i ogólnych rozwiązań opartych na skryptach bash i narzędziu xinput. Przedstawiam rozbudowany poradnik krok po kroku z wyjaśnieniami i przykładami, gotowy do publikacji na stronie internetowej poświęconej Linuksowi. 1. Wstęp – Dlaczego warto automatycznie wyłączać touchpad? Praca na laptopie z podłączoną myszą często prowadzi do przypadkowych dotknięć touchpada, co może przeszkadzać podczas pisania lub użytkowania myszy. Automatyczne wyłączanie touchpada po wykryciu zewnętrznej myszy zapewnia wygodę i eliminuje błędy związane z niepożądanym ruchem kursora. 2. Sposoby realizacji celu…

Czytaj dalej

Aby efektywnie kopiować i wklejać tekst do oraz z terminala Linux, należy poznać różne metody dostępne zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych użytkowników. Poniższy poradnik krok po kroku obejmuje najważniejsze sposoby, niezbędne informacje oraz wyjaśnienia kluczowych mechanizmów kopiowania i wklejania tekstu w terminalu pod Linuksem. 1. Podstawowa obsługa terminala i rola skrótów klawiaturowych W większości nowoczesnych terminali Linux (np. GNOME Terminal, KDE Konsole, xterm): Kopiowanie – zaznacz tekst myszą, naciśnij Ctrl + Shift + C Wklejanie – ustaw kursor w miejscu docelowym, naciśnij Ctrl + Shift + V. Te skróty działają w popularnych emulatorach terminala na Linuksie, ale nie w…

Czytaj dalej

Polecenie grep to jedno z najpotężniejszych narzędzi do wyszukiwania tekstu w systemach Linux, w tym Debianie. Umożliwia znajdowanie fraz, wyrażeń regularnych i wzorców w plikach tekstowych oraz w strumieniach danych, przyspieszając analizę logów czy kodu źródłowego. Co to jest grep? grep oznacza Global Regular Expression Print. Jest narzędziem do przeszukiwania tekstu według wzorca w jednym lub wielu plikach, wyświetlając każdą linię, która pasuje do zadanego wyrażenia. Nie wymaga instalacji w Debianie – jest częścią podstawowego systemu. Analizuje standardowe pliki tekstowe, logi, kody źródłowe, dane wyjściowe innych poleceń. Składnia podstawowa grep [opcje] WZORZEC [PLIKI] [opcje] – modyfikatory działania polecenia WZORZEC –…

Czytaj dalej

Do otwierania i przeglądania zdjęć w Linuksie możesz wybierać spośród wielu specjalistycznych aplikacji—od prostych, szybkich przeglądarek po zaawansowane narzędzia do pracy z grafiką. Najlepszy wybór zależy od Twoich potrzeb: szybkości, prostoty, obsługiwanych formatów i dodatkowych funkcji. Poniższy poradnik prezentuje najważniejsze aplikacje, z instrukcjami i szczegółowymi wyjaśnieniami, dzięki którym szybko zaczniesz pracę ze zdjęciami na Linuksie. Najpopularniejsze aplikacje do przeglądania zdjęć w Linuksie Poniżej przedstawiam przegląd zarówno prostych przeglądarek, jak i rozbudowanych narzędzi graficznych: Nazwa Typ licencji Funkcje kluczowe Platformy Eye of GNOME (eog) Open source (GPL) Bardzo szybki, minimalistyczny, obsługuje popularne formaty Linux (GNOME) Gwenview Open source (GPL) Szybki, wygodny…

Czytaj dalej