Aby odzyskać usunięte pliki w Ubuntu za pomocą TestDisk, należy wykonać szereg kroków w terminalu. TestDisk to narzędzie open source do odzyskiwania utraconych partycji i plików, skuteczne zwłaszcza w przypadku usunięcia danych i kłopotów z tablicą partycji. Poniższy poradnik zawiera szczegółowe instrukcje, wyjaśnienia i wskazówki bezpieczeństwa.
Wstępne informacje
- TestDisk działa w trybie tekstowym (terminal) i wymaga uprawnień administratora (sudo).
- Odzyskiwane pliki należy zapisać na innym dysku lub partycji, aby nie nadpisać utraconych danych.
- Nie instaluj TestDisk ani innych programów na partycji, z której chcesz odzyskać dane.
Instalacja TestDisk w Ubuntu
Otwórz terminal i wpisz:
sudo apt update sudo apt install testdisk
Narzędzie jest dostępne w oficjalnych repozytoriach Ubuntu.
Krok po kroku – Odzyskiwanie plików z TestDisk
1. Uruchom TestDisk
W terminalu wpisz:
sudo testdisk
Zaleca się uruchomienie jako root/sudo, by mieć pełny dostęp do dysków.
2. Utwórz plik dziennika
Po uruchomieniu wybierz Create, by utworzyć nowy plik logu. To nie wpływa na dane, ale dokumentuje działania.
3. Wybierz dysk
TestDisk wyświetli listę dostępnych dysków. Za pomocą klawiszy góra/dół wybierz ten, z którego chcesz odzyskać pliki, i naciśnij Enter.
Wyświetlony rozmiar oraz identyfikator dysku ułatwią właściwy wybór.
4. Wybierz typ tablicy partycji
TestDisk zazwyczaj automatycznie rozpozna odpowiedni typ (najczęściej Intel/PC lub EFI/GPT dla nowych komputerów). Potwierdź wybór, naciskając Enter.
5. Analizuj partycje
Wybierz opcję Analyse i zatwierdź. TestDisk zacznie analizować strukturę partycji.
- Quick Search – pozwala w szybki sposób wykryć niewidoczne partycje.
- W razie potrzeby można wybrać Deeper Search dla dokładniejszego skanowania.
6. Przegląd plików na znalezionych partycjach
Po skończonym skanowaniu pojawi się lista partycji. Użyj klawisza P (List files), by zobaczyć pliki wykryte na partycji. Jeśli foldery lub pliki są wyszarzone albo wykrywane jako usunięte, to normalne podczas tego procesu.
7. Kopiowanie odzyskanych plików
- Za pomocą strzałek nawiguj po folderach i plikach.
- Zaznacz wybrane pliki/foldery (kl. dwukrotnie Enter lub : dla folderów).
- Naciśnij C (copy), by rozpocząć proces kopiowania.
- Wybierz docelową lokalizację na innym nośniku (np. zamontowany dysk zewnętrzny lub inna partycja).
- Potwierdź miejscem docelowym, naciskając C ponownie.
8. Wyjdź z programu
Po zakończeniu operacji kopiowania, wyjdź z TestDisk klawiszem Q (Quit).
Dodatkowe podpowiedzi i dobre praktyki
- Nie zapisuj plików na tym samym dysku/partycji, z którego je odzyskujesz – grozi to trwałą utratą danych przez nadpisanie.
- Jeśli partycja została sformatowana lub nadpisana nową instalacją systemu, szanse na pełne odzyskanie plików maleją wraz z czasem i ilością nowych danych.
- Warto sporządzić backup kopii odzyskanych plików na osobnym, pewnym nośniku.
Typowe przypadki użycia
- Usunięcie pliku przez Shift+Delete lub opróżnienie Kosza – TestDisk umożliwia podgląd i odzysk bezpośrednio z partycjonowania EXT4, popularnego w Ubuntu.
- Odzyskiwanie zdjęć, dokumentów, archiwów z dysku wewnętrznego lub zewnętrznego.
Podsumowanie
TestDisk to uniwersalne narzędzie, które umożliwia nie tylko naprawę tablicy partycji, ale również efektywne odzyskiwanie plików na Linuksie. Wymaga ono jednak pewnej uwagi i precyzji podczas pracy – krok po kroku zgodnie z tym poradnikiem zminimalizuje ryzyko błędów i powiększenia strat.
Przed rozpoczęciem odzyskiwania warto zapoznać się dodatkowo z dokumentacją projektu oraz wykonać kopię sektorową dysku przy poważnych problemach z nośnikiem.