Aby zsynchronizować czas systemowy z serwerami NTP na Linuksie, należy wykonać kilka kroków — od wyboru i instalacji odpowiednich narzędzi, przez konfigurację, po weryfikację działania synchronizacji. Poniżej znajduje się szczegółowy poradnik krok po kroku, dostosowany do publikacji na stronie WWW poświęconej Linuksowi.
Dlaczego synchronizacja czasu przez NTP jest ważna?
Network Time Protocol (NTP) to standardowy protokół używany do synchronizacji zegarów komputerów w sieci komputerowej. Poprawna synchronizacja czasu jest niezbędna dla bezpieczeństwa, logowania zdarzeń, działania usług sieciowych oraz unikania błędów związanych z rozbieżnościami czasu.
Wybór metody synchronizacji
Współczesne dystrybucje Linuksa używają najczęściej jednej z poniższych metod:
- ntpd — tradycyjny demon NTP, używany przez wiele starszych dystrybucji.
- chrony — nowocześniejsza i zalecana obecnie usługa do synchronizacji czasu, bardzo szybka i elastyczna.
- systemd-timesyncd — lekki klient NTP, domyślny w niektórych nowych dystrybucjach.
Ręczna synchronizacja – Możliwa za pomocą polecenia ntpdate
, ale jest to rozwiązanie jednorazowe i nie zapewnia bieżącej synchronizacji.
Krok 1 – Sprawdzenie obecnego stanu synchronizacji czasu
Przed instalacją warto sprawdzić, czy czas już nie jest synchronizowany:
timedatectl status
Wynik pokaże m.in. pole „NTP synchronized”.
Krok 2 – Instalacja wybranego narzędzia
1. Instalacja chrony (zalecane)
Chrony jest domyślnym wyborem w wielu nowych systemach (np. Fedora, CentOS/RHEL ≥8, Ubuntu ≥18.04).
# Dla systemów opartych na Debianie/Ubuntu: sudo apt update sudo apt install chrony # Dla Red Hat/CentOS/Fedora: sudo dnf install chrony # lub na starszych wersjach: sudo yum install chrony
2. Instalacja ntpd (NTP daemon)
W niektórych starszych systemach wciąż używa się ntpd
.
# Debian/Ubuntu: sudo apt update sudo apt install ntp # Red Hat/CentOS/Fedora: sudo dnf install ntp # lub: sudo yum install ntp
Krok 3 – Konfiguracja serwerów NTP
Konfiguracja polega na edycji pliku z adresami serwerów NTP.
1. Plik konfiguracyjny dla chrony
Domyślnie znajduje się pod /etc/chrony/chrony.conf
. Otwórz do edycji:
sudo nano /etc/chrony/chrony.conf
Znajdź sekcję server
lub pool
i dostosuj adresy np.:
pool pool.ntp.org iburst
Możesz dodać własne serwery NTP, np. używając polskich serwerów z pool.ntp.org:
server 0.pl.pool.ntp.org iburst server 1.pl.pool.ntp.org iburst server 2.pl.pool.ntp.org iburst server 3.pl.pool.ntp.org iburst
2. Plik konfiguracyjny dla ntpd
Główna konfiguracja znajduje się w /etc/ntp.conf
.
Krok 4 – Uruchomienie i automatyczne startowanie usługi
Chrony
sudo systemctl enable chronyd --now
ntpd
sudo systemctl enable ntpd --now
lub
sudo service ntpd start sudo chkconfig ntpd on
(w zależności od starszej wersji sysvinit/sysvrc).
Krok 5 – Sprawdzenie statusu synchronizacji
Chrony
chronyc tracking chronyc sources -v
ntpd
ntpq -p
Polecenie to wyświetli listę serwerów NTP oraz szczegóły synchronizacji.
Krok 6 – (Opcjonalnie) Ręczna synchronizacja jednorazowa
Może być potrzebna, jeśli zegar jest bardzo rozjechany lub usługa nie startuje:
sudo ntpdate pool.ntp.org
Po użyciu tego polecenia uruchom ponownie demona synchronizującego czas (np. chrony/ntpd).
Krok 7 – Weryfikacja czasu systemowego
Po kilku minutach możesz sprawdzić, czy czas jest już zsynchronizowany:
timedatectl status
Pole „NTP synchronized: yes” oznacza działającą synchronizację.
Uwaga dla systemd-timesyncd
W niektórych dystrybucjach (np. Ubuntu Desktop, Debian) uruchamiany jest domyślnie systemd-timesyncd
. Możesz zarządzać usługą poleceniami:
sudo systemctl status systemd-timesyncd sudo systemctl enable systemd-timesyncd --now
A konfiguracja NTP zwykle znajduje się w /etc/systemd/timesyncd.conf
.
Najczęstsze problemy i rozwiązania
- Firewall – Port UDP 123 musi być otwarty.
- Zbyt odległy czas systemowy – Gdy różnica czasu przekracza 1000 s, demon NTP może odmówić synchronizacji — najpierw użyj
ntpdate
. - Zła konfiguracja serwera – Sprawdź dokładność wpisów w pliku konfiguracyjnym.
FAQ i dodatkowe polecenia
- Wylistowanie aktualnych źródeł czasu:
chronyc sources ntpq -p
- Synchronizacja w Gnome: Prawy przycisk na zegarku → Dostosuj datę i czas → Network Time Protocol.
Synchronizacja czasu za pomocą NTP w Linuksie to kluczowy krok do zapewnienia spójności i bezpieczeństwa systemu i sieci.