Jak zmienić serwery DNS w systemie Ubuntu? Poradnik

Aby zmienić serwery DNS w systemie Ubuntu, możesz skorzystać zarówno z graficznego interfejsu użytkownika, jak i z wiersza poleceń. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik krok po kroku, obejmujący różne metody konfiguracji – dla wersji desktopów i serwerów oraz dla różnych środowisk sieciowych.

Dlaczego warto zmieniać serwery DNS?

DNS (Domain Name System) odpowiada za tłumaczenie adresów domenowych (np. www.example.com) na adresy IP rozpoznawane przez komputery. Zmiana domyślnych serwerów DNS może:

• przyspieszyć ładowanie stron,
• zwiększyć prywatność i bezpieczeństwo,
• umożliwić korzystanie z filtrów rodzicielskich lub blokad reklam.

Sposób 1 – Graficzny interfejs użytkownika (dla Ubuntu Desktop)

1. Otwórz Ustawienia systemowe.
Kliknij ikonę sieci (lub przejdź do „Ustawienia systemowe” > „Sieć”).

2. Wybierz połączenie sieciowe.
Kliknij koło zębate obok aktywnego połączenia: przewodowego (Ethernet) lub bezprzewodowego (Wi-Fi).

3. Przejdź do zakładki IPv4 (i opcjonalnie IPv6).

4. Zmień „Metodę” na „Automatyczna (DHCP) adresy tylko” (domyślnie) lub „Ręczna”, jeśli przypisujesz stałe IP.

5. W polu „Serwery DNS” wpisz wybrane adresy DNS, oddzielając je przecinkiem, np.:
8.8.8.8, 1.1.1.1

6. Zapisz zmiany i rozłącz/połącz połączenie, by zastosować nowe serwery.

Sposób 2 – Zmiana DNS z poziomu terminala („systemd-resolved” – domyślne od Ubuntu 18.04)

Większość nowych wydań Ubuntu korzysta z usługi systemd-resolved do zarządzania DNS oraz pliku /etc/resolv.conf jako symlinku.

Szybka instrukcja z wykorzystaniem Netplan (np. dla Ubuntu Server):

1. Otwórz konfigurację Netplan (lokalizacja pliku np. w /etc/netplan/01-netcfg.yaml):

   sudo nano /etc/netplan/01-netcfg.yaml 

2. Dodaj lub zmień sekcję nameservers –

   network: version: 2 ethernets: eth0: dhcp4: yes nameservers: addresses: [8.8.8.8, 1.1.1.1] 

3. Zapisz plik i zastosuj zmiany: bash sudo netplan apply

Zastosowanie tej konfiguracji sprawi, że wybrane serwery DNS będą domyślne dla wskazanego interfejsu sieciowego.

Sposób 3 – Edycja pliku „/etc/resolv.conf” (odradzane bezpośrednio)

Tradycyjnie do zmian DNS wykorzystywano edycję /etc/resolv.conf, ale obecnie plik ten jest często nadpisywany przez system i nie zaleca się jego ręcznej edycji (zmiany są tymczasowe).

Jeśli chcesz wymusić trwałe ustawienia, należy:

• Skonfigurować usługę zarządzającą DNS na systemie (np. NetworkManager, netplan lub systemd-resolved, jak wyżej).

Sposób 4 – Instalacja i konfiguracja „resolvconf” (dla zaawansowanych)

1. Zainstaluj resolvconf –

   sudo apt update sudo apt install resolvconf 

2. Aktywuj usługę –

   sudo systemctl enable --now resolvconf.service 

3. Edytuj plik /etc/resolvconf/resolv.conf.d/head (dodaj adresy DNS na początku pliku):

   sudo nano /etc/resolvconf/resolv.conf.d/head 

   Wpisz np.:

   nameserver 8.8.8.8 nameserver 1.1.1.1 

4. Zaktualizuj plik resolv.conf – bash sudo resolvconf -u

Ten sposób jest przydatny, gdy chcesz wymusić określone wpisy uzupełniające lokalną konfigurację. Zmiany są odporne na nadpisanie przez inne usługi.

Sposób 5 – Ustawienia dla lokalnego serwera DNS (BIND)

Jeśli korzystasz z własnego serwera DNS (np. BIND):

1. Zainstaluj BIND9 –

   sudo apt install bind9 bind9utils 

2. Edytuj plik /etc/bind/named.conf.options i dodaj/zmień sekcję „forwarders”:

   options { directory "/var/cache/bind"; forwarders { 8.8.8.8; 1.1.1.1; }; // inne opcje... }; 

3. Restartuj usługę – bash sudo systemctl restart bind9

Ustawienia są zaawansowane i przeznaczone dla administratorów lokalnych serwerów DNS.

Przydatne polecenia diagnostyczne:

• Sprawdzenie aktualnej konfiguracji DNS:

  systemd-resolve --status cat /etc/resolv.conf 

• Sprawdzenie działania DNS: bash dig example.com nslookup example.com

Najważniejsze wskazówki

• Nie edytuj trwale pliku /etc/resolv.conf bezpośrednio w nowych wersjach Ubuntu.
• Wybierz metodę odpowiednią do środowiska (desktop/server, NetworkManager, netplan).
• W zmianach wymagających praw administratora korzystaj polecenia z sudo.

Zmiana DNS w Ubuntu poprawia parametry sieci i bezpieczeństwo, o ile wykonana poprawnie oraz dostosowana do sposobu zarządzania interfejsem sieciowym na Twoim systemie.