Polecenie apt to jedno z najważniejszych narzędzi do instalowania i zarządzania programami w systemie Ubuntu. Umożliwia wygodne wyszukiwanie, instalację, aktualizację, usuwanie oraz konserwację pakietów programów. Poniżej znajdziesz rozbudowany poradnik, który krok po kroku wyjaśni jak korzystać z tego narzędzia.
1. Czym jest APT i do czego służy?
APT (Advanced Packaging Tool) to system zarządzania pakietami, który automatyzuje pobieranie, instalowanie, aktualizację i usuwanie oprogramowania oraz rozwiązuje zależności między pakietami. W Ubuntu APT bazuje na repozytoriach z gotowym oprogramowaniem, dzięki czemu instalacja jest szybka, bezpieczna i wygodna.
2. Podstawowe przygotowanie
-
Otwórz terminal – Wszystkie polecenia wykonuje się w terminalu. W Ubuntu uruchom go skrótem Ctrl+Alt+T lub znajdź w menu aplikacji.
-
Uprawnienia administratora – Większość operacji wymaga dopisania sudo na początku polecenia (np.
sudo apt install ...), aby uzyskać prawa administratora.
3. Aktualizacja informacji o pakietach
Przed rozpoczęciem pracy z APT warto odświeżyć lokalne informacje o dostępnych pakietach:
sudo apt update Dzięki temu system będzie wiedział o najnowszych wersjach programów z repozytoriów.
4. Wyszukiwanie dostępnych programów
Apt umożliwia wyszukiwanie pakietów według nazwy lub opisu.
- Wyszukiwanie przez słowo kluczowe –
apt search nazwa Przykład: apt search webserver – wyszuka wszystkie pakiety związane z serwerami WWW.
- Dokładniejsze wyszukiwanie informacji o pakiecie –
apt show nazwa_pakietu Poznasz m.in. wersję, opis i zależności pakietu.
5. Instalacja programu krok po kroku
Załóżmy, że chcesz zainstalować program apache2 (serwer WWW):
- Wyszukaj nazwę pakietu –
apt search apache - Sprawdź szczegóły pakietu –
apt show apache2 - Zainstaluj pakiet –
sudo apt install apache2 Podczas instalacji apt automatycznie dociągnie wymagane zależności i przygotuje program do użycia.
Przed zakończeniem instalacji system wyświetli podsumowanie zmian: ile miejsca zajmie nowy program, jakie dodatkowe pakiety zostaną dodane lub usunięte oraz zapyta o potwierdzenie – możesz wtedy przerwać operację.
6. Aktualizacja zainstalowanego oprogramowania
Aby zaktualizować wszystkie pakiety w systemie do najnowszych wersji:
sudo apt upgrade Warto regularnie aktualizować system, by mieć najnowsze wersje i poprawki bezpieczeństwa.
7. Usuwanie programów
- Usunięcie samego pakietu –
sudo apt remove nazwa_pakietu - Usunięcie pakietu wraz z jego konfiguracją –
sudo apt purge nazwa_pakietu - Usunięcie zbędnych zależności po odinstalowanych pakietach –
sudo apt autoremove - Usunięcie niepotrzebnych/starych plików pobranych przez apt –
sudo apt autoclean Powyższe polecenia pomagają utrzymać system w czystości i nie tracą miejsca na dysku.
8. Rozwiązywanie problemów z instalacją
Czasem podczas instalacji pojawiają się błędy zależności. Użyj wtedy:
sudo apt install -f Polecenie próbuje naprawić problematyczne zależności pakietów.
9. Uzyskiwanie pomocy do poleceń
Jeżeli potrzebujesz sprawdzić dostępne opcje dla danego polecenia:
apt --help lub
man apt Przeczytasz szczegółowe instrukcje i wyjaśnienia dostępnych funkcji.
10. Najczęściej używane polecenia apt (podsumowanie)
- Aktualizacja listy pakietów –
sudo apt update - Instalacja programu –
sudo apt install nazwa_pakietu - Wyszukiwanie programu –
apt search nazwa - Usuwanie programu –
sudo apt remove nazwa_pakietu - Czyszczenie systemu –
sudo apt autoremove,sudo apt autoclean - Naprawianie zależności –
sudo apt install -f - Wyświetlenie szczegółów pakietu –
apt show nazwa_pakietu
Wskazówki i dobre praktyki
- Zawsze aktualizuj listę pakietów przed instalacją nowego programu ([[sudo apt update]]).
- Sprawdzaj, które pakiety zostaną zainstalowane razem z programem – to pozwoli uniknąć niechcianych zmian w systemie.
- Regularnie przeprowadzaj czyszczenie systemu za pomocą
autoremoveiautoclean, by zwalniać miejsce na dysku.
APT jest kluczowym narzędziem każdego użytkownika Ubuntu – opanowanie go pozwoli na sprawną instalację, aktualizację i dbanie o porządek w Twoim systemie.
