Autor: Norbert Barwicki

Norbert Barwicki pracuje z systemami Linux od 2007 roku, kiedy to zainstalował swoją pierwszą dystrybucję Ubuntu 7.04. Przez lata eksperymentował z ponad 15 różnymi dystrybucjami, w tym Fedora, Debian, Arch Linux i Gentoo, a od 2015 roku specjalizuje się w administracji serwerami opartymi na CentOS i Red Hat Enterprise Linux. Jako certyfikowany administrator Linux (RHCSA od 2018 roku) dzieli się swoją wiedzą na Linuksowo.pl, gdzie opublikował już ponad 100 artykułów pomagających użytkownikom w przejściu na świat open source.

Rozszerzenie pliku .3GP oznacza plik multimedialny stworzony głównie z myślą o urządzeniach mobilnych 3G i jest uproszczoną wersją formatu MP4, opracowaną przez organizację 3GPP (Third Generation Partnership Project). Format 3GP służy przede wszystkim jako kontener do przechowywania strumieni wideo (najczęściej zakodowanych w MPEG-4 Part 2 lub H.263) oraz audio (np. AMR-NB, AAC-LC). Pliki z tym rozszerzeniem były przez lata powszechnie wykorzystywane do zapisywania i przesyłania krótkich nagrań wideo pomiędzy telefonami komórkowymi, szczególnie w erze telefonii 3G. Obecnie pliki 3GP są mniej popularne, ale nadal można je otworzyć za pomocą popularnych odtwarzaczy multimedialnych na komputerach PC, takich jak VLC Media Player,…

Czytaj dalej

Plik z rozszerzeniem .WMA to Windows Media Audio – popularny format skompresowanego pliku dźwiękowego opracowany przez Microsoft. Służy do przechowywania i odtwarzania muzyki oraz innego audio, a jego główną zaletą jest dobra jakość dźwięku przy stosunkowo niewielkim rozmiarze pliku. Najważniejsze informacje Rozszerzenie .wma – oznacza plik audio zakodowany formatem Windows Media Audio; Opracowany przez Microsoft – dla systemu Windows i natywnie obsługiwany przez Windows Media Player, ale wspierany także przez wiele innych programów i urządzeń; Stratna kompresja dźwięku – podobnie jak MP3, osiąga wysoką jakość dźwięku nawet przy niskim bitrate i mniejszej wielkości pliku niż w przypadku MP3; Wersje formatu…

Czytaj dalej

Plik z rozszerzeniem .WAV (Waveform Audio File Format, WAVE) to popularny format plików dźwiękowych opracowany przez Microsoft i IBM, głównie do przechowywania nieskompresowanych danych audio o wysokiej jakości. Charakterystyka techniczna – WAV to kontener dźwiękowy oparty na formacie RIFF, przechowujący zarówno dane audio, jak i parametry nagrania, takie jak liczba kanałów (mono/stereo), częstotliwość próbkowania, głębokość bitów i ew. typ kompresji; Zawartość – najczęściej zawiera nieskompresowane ścieżki w formacie PCM (Pulse Code Modulation), co gwarantuje bardzo wysoką jakość dźwięku – powszechnie utożsamianą z płytą CD (16 bit, 44.1 kHz, stereo). Może również przechowywać skompresowany dźwięk za pomocą różnych kodeków, choć jest…

Czytaj dalej

Plik z rozszerzeniem .OGG to otwarty i darmowy format kontenera multimedialnego, najczęściej używany do przechowywania skompresowanych danych audio przy użyciu kodeka Vorbis. Format OGG został opracowany i jest utrzymywany przez Fundację Xiph.Org. Jego główną zaletą jest brak ograniczeń patentowych i opłat licencyjnych, co sprzyja swobodnemu wykorzystaniu w projektach multimedialnych. Pliki .ogg mogą przechowywać nie tylko dźwięk, ale również metadane (np. nazwę utworu, wykonawcę, prawa autorskie) oraz – w przypadku innych rozszerzeń rodziny Ogg – także wideo (.ogv), osobne strumienie audio (.oga) czy napisy. Co istotne, format OGG zaprojektowano dla efektywnego strumieniowania, pozwalając na odtwarzanie bez konieczności pobierania całego pliku. Najważniejsze…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .MP3 oznacza plik dźwiękowy korzystający ze stratnej kompresji audio, dzięki której możliwe jest znaczne zmniejszenie rozmiaru nagrań przy zachowaniu akceptowalnej jakości dźwięku. MP3 (MPEG-1/MPEG-2 Audio Layer 3) został opracowany przez Fraunhofer Institute oraz grupę MPEG, a jego popularność rozpoczęła się w latach 90. XX wieku. Pliki MP3 są rozpoznawalne na wszystkich platformach i urządzeniach, a ich kompatybilność oraz małe rozmiary przyczyniły się do dominacji tego formatu w dystrybucji muzyki oraz podcastów. Najważniejsze informacje techniczne Algorytm stratnej kompresji – MP3 usuwa te fragmenty sygnału, które są mniej słyszalne dla ludzkiego ucha, redukując ilość danych potrzebnych do zapisania dźwięku; Parametry…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .mid najczęściej odnosi się do plików MIDI (Musical Instrument Digital Interface) używanych do przechowywania informacji o muzyce w standardzie wymiany danych między instrumentami elektronicznymi, komputerami i syntezatorami. Rzadziej .mid występuje także jako rozszerzenie plików tekstowych GIS w formacie wymiany MapInfo, zapisujących atrybuty obiektów na mapach. Najważniejsze informacje Plik .mid jako MIDI – zawiera instrukcje sterujące odtwarzaniem dźwięków, takie jak początek nuty, wysokość, długość i dynamika, ale nie zapisuje rzeczywistego dźwięku (brakuje w nim próbek audio); pliki mid używają standardowego nagłówka (sygnatury „MThd”, hex: 4D 54 68 64) i są podzielone na segmenty („chunks”) opisujące strukturę utworu; pliki te…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .M4A oznacza plik audio w formacie MPEG-4 Audio, który został opracowany głównie przez firmę Apple i jest szeroko używany do przechowywania skompresowanych danych dźwiękowych przy zachowaniu wysokiej jakości. Najważniejsze informacje M4A to format ze standardu MPEG-4 – przeznaczony wyłącznie do danych audio (w przeciwieństwie do .MP4, który może zawierać także wideo i inne multimedia); Pliki M4A są zazwyczaj kompresowane przy użyciu kodeków AAC (Advanced Audio Coding) lub rzadziej ALAC (Apple Lossless Audio Codec) – zapewnia to lepszą jakość dźwięku i mniejszy rozmiar pliku niż popularny format MP3 przy tej samej przepływności; M4A jest szeroko stosowany m.in. w ekosystemie…

Czytaj dalej

Plik z rozszerzeniem .m3u to tekstowy plik listy odtwarzania multimediów, służący do przechowywania ścieżek do plików audio, wideo lub strumieni internetowych. Plik m3u nie zawiera samych multimediów, ale wskazuje na ich lokalizacje – mogą to być ścieżki bezwzględne, względne lub adresy URL plików audio, wideo czy transmisji online. Format ten został pierwotnie opracowany dla programu Winplay3 firmy Fraunhofer, ale obecnie obsługuje go większość odtwarzaczy muzycznych i multimedialnych (np. VLC, Winamp, iTunes). Najważniejsze cechy plików .m3u Są to zwykłe pliki tekstowe – można je edytować w prostym edytorze tekstu (np. Notatnik); Rozszerzenie .m3u oznacza domyślne kodowanie systemowe (np. Windows-1250), natomiast .m3u8…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .FLAC oznacza Free Lossless Audio Codec i określa format pliku audio kompresowanego bezstratnie, czyli bez utraty jakości dźwięku względem oryginału. FLAC jest formatem otwartym, stworzonym specjalnie do kompresji cyfrowych danych dźwiękowych z zachowaniem ich pełnej jakości, pozwala więc na odzyskanie identycznego brzmienia po dekompresji. Pliki FLAC cechują się mniejszym rozmiarem niż nieskompresowane pliki WAV, a kompresja wynosi zwykle 40–60% w stosunku do oryginału, choć są większe niż pliki audio ze stratną kompresją (np. MP3, M4A). FLAC obsługuje metadane (np. tytuły, okładki), umożliwia szybki zapis i odczyt audio, działa na wielu odtwarzaczach (np. VLC, Windows Media Player, niektóre aplikacje…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .AIF oznacza plik typu Audio Interchange File Format (AIFF), opracowany przez Apple do przechowywania wysokiej jakości nieskompresowanych danych audio. Pliki .AIF zawierają dane audio (najczęściej w formacie PCM), metadane oraz informacje o formacie audio, takie jak częstotliwość próbkowania, głębia bitowa i liczba kanałów. Format ten jest powszechnie używany w profesjonalnych aplikacjach muzycznych oraz na różnych platformach sprzętowych i programowych. Format .AIF umożliwia przechowywanie dźwięku o różnych rozdzielczościach (do 32 bitów), liczbie kanałów i częstotliwościach próbkowania. Plik jest zorganizowany w tzw. „chunki” – sekcje zawierające konkretne dane, np. FORM (identyfikacja pliku), COMM (parametry audio), SSND (same dane audio) oraz…

Czytaj dalej