Autor: Norbert Barwicki

Norbert Barwicki pracuje z systemami Linux od 2007 roku, kiedy to zainstalował swoją pierwszą dystrybucję Ubuntu 7.04. Przez lata eksperymentował z ponad 15 różnymi dystrybucjami, w tym Fedora, Debian, Arch Linux i Gentoo, a od 2015 roku specjalizuje się w administracji serwerami opartymi na CentOS i Red Hat Enterprise Linux. Jako certyfikowany administrator Linux (RHCSA od 2018 roku) dzieli się swoją wiedzą na Linuksowo.pl, gdzie opublikował już ponad 100 artykułów pomagających użytkownikom w przejściu na świat open source.

Aby edytować plik /etc/hosts w systemie Debian, wystarczy wykonać kilka prostych, ale bardzo istotnych kroków. Ten poradnik przedstawia cały proces krok po kroku, wyjaśniając znaczenie każdego działania, typowe zastosowania oraz zasady bezpieczeństwa i najlepsze praktyki. 1. Czym jest plik /etc/hosts? Plik /etc/hosts to tekstowy plik konfiguracyjny używany w systemach Linux (w tym Debian) do lokalnego mapowania nazw domenowych (np. example.com) na adresy IP. Dzięki temu system może „na własną rękę” rozpoznawać określone nazwy bez konieczności odwoływania się do serwerów DNS. Typowe zastosowania: Testowanie stron internetowych na nowym serwerze przez przekierowanie domeny na wybrany adres IP. Blokowanie dostępu do wybranych domen.…

Czytaj dalej

Aby wyłączyć lub zrestartować komputer z opóźnieniem w systemie Linux, używa się przede wszystkim polecenia shutdown, które jest częścią każdej popularnej dystrybucji. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik, wyjaśniający różne metody, przykłady poleceń oraz dodatkowe wskazówki. 1. Kluczowe pojęcia shutdown — polecenie używane do wyłączania lub restartowania komputera. Uprawnienia administratora (root) — większość dystrybucji wymaga podania sudo przed komendą shutdown, by uzyskać odpowiednie prawa do wykonania operacji. 2. Wyłączenie komputera z opóźnieniem (odliczanie w minutach) Aby wyłączyć komputer za określoną liczbę minut: sudo shutdown -h +30 Ten przykład wyłączy komputer po 30 minutach. Zamiast 30 możesz wpisać dowolną liczbę. Składnia – sudo…

Czytaj dalej

Aby skutecznie wyszukiwać pliki i katalogi w systemie Linux, możesz skorzystać z dwóch niezwykle pomocnych narzędzi: find oraz locate. Poniżej znajdziesz rozbudowany poradnik wraz z praktycznymi przykładami i szczegółowymi wyjaśnieniami, które pozwolą Ci z łatwością odnajdywać dane na swoim systemie. 1. Wyszukiwanie przy użyciu polecenia find Podstawowa składnia find [ścieżka] [warunki szukania] [akcje] ścieżka – katalog, od którego ma rozpocząć się wyszukiwanie (np. /home, . dla bieżącego katalogu). warunki szukania – różnorodne filtry, m.in. po nazwie, typie, dacie, rozmiarze. akcje – co zrobić z wynikami (np. wyświetlić, usunąć, wykonać skrypt). Przykłady użycia Wyszukiwanie po nazwie pliku – find /home/user -name…

Czytaj dalej

Aby skutecznie zarządzać zamontowanymi woluminami (dyskami USB, partycjami) w systemie Linux, warto zrozumieć kilka podstawowych pojęć, a następnie wykorzystać odpowiednie narzędzia i polecenia. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik krok po kroku – zarówno dla środowiska graficznego, jak i linii poleceń. 1. Podstawowe pojęcia Wolumin to urządzenie do przechowywania danych – cały dysk lub jego część (partycja). Każdy wolumin musi być zamontowany (“mount”) w określonym katalogu systemowym, aby mieć do niego dostęp. Partycja oznacza fizycznie wydzielony fragment dysku. Po zamontowaniu partycja widoczna jest jako wolumin, czyli miejsce dostępne dla użytkownika. 2. Sprawdzanie podłączonych dysków i partycji Aby zobaczyć listę dostępnych urządzeń magazynujących,…

Czytaj dalej

Przeglądarki internetowe działające w terminalu Linux to narzędzia pozwalające na przeglądanie stron WWW bez interfejsu graficznego – wszystko odbywa się w oknie terminala za pomocą klawiatury. To rozwiązanie jest szczególnie popularne wśród administratorów serwerów, użytkowników minimalistycznych środowisk lub osób ceniących szybkość i prostotę. Oto kompleksowy poradnik prezentujący cztery najważniejsze przeglądarki tekstowe dla terminala Linux, wraz z instrukcjami instalacji i podstawowej obsługi krok po kroku. 1. Lynx Lynx to najstarsza i wciąż rozwijana przeglądarka tekstowa, znana ze swojej prostoty i kompatybilności z wieloma systemami operacyjnymi. Instalacja W większości dystrybucji Linuksa Lynx zainstalujesz poleceniem: sudo apt update sudo apt install lynx (Dla…

Czytaj dalej

Aby zainstalować Arduino IDE na systemie Ubuntu, masz do wyboru kilka metod: przez oficjalne repozytoria (APT), Snap, Flatpak oraz pobranie wersji bezpośrednio ze strony Arduino. Poniżej znajdziesz szczegółowy, rozbudowany poradnik krok po kroku wraz z wyjaśnieniami każdej z metod oraz dodatkowymi informacjami niezbędnymi do komfortowej i bezproblemowej pracy z Arduino na Linuksie. 1. Wymagania wstępne Ubuntu (wszystkie aktualnie wspierane wersje, np. 24.04, 22.04, 20.04) Dostęp do konta z uprawnieniami administratora (sudo) Połączenie z internetem 2. Instalacja Arduino IDE z repozytoriów Ubuntu (APT) To najprostsza metoda dla początkujących użytkowników. Wersja w oficjalnych repozytoriach może być nieco starsza, ale zapewnia stabilność i…

Czytaj dalej

Aby zainstalować programy z Windowsa na Debianie za pomocą PlayOnLinux, należy wykonać następujące kroki. PlayOnLinux to intuicyjna nakładka graficzna na Wine, która pozwala uruchamiać i wygodnie zarządzać wieloma aplikacjami Windowsowymi na Linuksie, także na Debianie. Krok 1 – Instalacja PlayOnLinux a) Z repozytorium Debian Otwórz terminal. Zaktualizuj listę pakietów: sudo apt update Zainstaluj PlayOnLinux: sudo apt install playonlinux Pozwoli to zainstalować najnowszą wersję dostępną dla Debiana. b) Rozwiązanie problemów z architekturą 32-bitową Jeśli Twój program Windowsowy wymaga architektury 32-bitowej (dotyczy starszych aplikacji), dodaj wsparcie: sudo dpkg –add-architecture i386 sudo apt update Następnie powtórz instalację, jeśli to konieczne. Krok 2 –…

Czytaj dalej

Aby zainstalować niestandardowe czcionki w systemie Linux, należy wykonać kilka prostych kroków – cały proces jest intuicyjny, lecz warto znać szczegóły dotyczące lokalizacji plików, uprawnień oraz odświeżania cache czcionek. Poniżej znajdziesz kompletny poradnik krok po kroku. 1. Pobierz odpowiednie pliki czcionek Najpopularniejsze formaty to .ttf (TrueType Font) i .otf (OpenType Font). Pliki pobierz ze sprawdzonego źródła, np. [Google Fonts] czy oficjalnej strony autora. 2. Wybierz metodę instalacji – dla jednego użytkownika lub globalnie Cel Ścieżka Uprawnienia Tylko dla bieżącego użytkownika ~/.fonts/ (starsze systemy) lub ~/.local/share/fonts/ Nie wymaga roota Dla wszystkich użytkowników /usr/share/fonts/ lub podfoldery (np. /usr/share/fonts/truetype/) Wymaga roota 3. Skopiuj…

Czytaj dalej

Aby zmienić czcionkę i jej rozmiar w terminalu Linux, należy wykonać kilka prostych kroków, które różnią się w zależności od używanego emulatora terminala oraz środowiska graficznego. Poniżej znajdziesz poradnik krok po kroku, z wyjaśnieniami i praktycznymi wskazówkami. 1. Dlaczego warto zmieniać czcionkę i jej rozmiar? Personalizacja terminala pozwala dostosować środowisko pracy do własnych potrzeb — może poprawić czytelność, zmniejszyć zmęczenie oczu lub po prostu uprzyjemnić korzystanie z terminala. Zmiana fontu nie wpływa na działanie poleceń, ale znacząco wpływa na komfort pracy. 2. Zmiana czcionki i jej rozmiaru – najpopularniejsze terminale GNOME Terminal (Ubuntu, Fedora, Debian itd.) Uruchom terminal – GNOME…

Czytaj dalej