Autor: Norbert Barwicki

Norbert Barwicki pracuje z systemami Linux od 2007 roku, kiedy to zainstalował swoją pierwszą dystrybucję Ubuntu 7.04. Przez lata eksperymentował z ponad 15 różnymi dystrybucjami, w tym Fedora, Debian, Arch Linux i Gentoo, a od 2015 roku specjalizuje się w administracji serwerami opartymi na CentOS i Red Hat Enterprise Linux. Jako certyfikowany administrator Linux (RHCSA od 2018 roku) dzieli się swoją wiedzą na Linuksowo.pl, gdzie opublikował już ponad 100 artykułów pomagających użytkownikom w przejściu na świat open source.

Aby sprawdzić prędkość internetu z wiersza poleceń w systemie Linux, najlepiej użyć narzędzi takich jak Speedtest CLI od Ookla lub alternatyw w rodzaju speedtest-cli (Python) i fast (Fast.com). Oto rozbudowany poradnik krok po kroku przygotowany z myślą o różnych poziomach zaawansowania. 1. Dlaczego warto testować prędkość internetu z terminala? Brak środowiska graficznego – Na serwerach lub systemach bez GUI nie można użyć wersji przeglądarkowych popularnych testów prędkości. Automatyzacja i skrypty – Testy można zautomatyzować, zapisywać wyniki do plików albo ustawiać monitorowanie wydajności połączenia. Precyzyjne informacje – Wyniki zawierają szczegółowe dane, takie jak ping, prędkość pobierania, wysyłania i często utratę pakietów.…

Czytaj dalej

Aby korzystać z Twittera w wersji Lite na pulpicie Debiana, możesz skorzystać z progresywnej aplikacji webowej (PWA) dostępnej poprzez przeglądarkę internetową. Poniżej znajdziesz szczegółowy, krok po kroku poradnik przeznaczony na stronę WWW o Linuksie. 1. Czym jest Twitter Lite i dlaczego warto? Twitter Lite to lekka wersja Twittera przeznaczona głównie dla urządzeń mobilnych oraz użytkowników chcących oszczędzać transfer danych i zasoby komputera. Kluczowe cechy Twittera Lite to: dostęp do większości funkcji oryginalnej aplikacji Twitter, bardzo szybkie ładowanie, minimalne zużycie miejsca i transferu (aplikacja zajmuje ~3MB), możliwość korzystania na słabszym sprzęcie i wolniejszych łączach, wsparcie powiadomień push, ograniczone działanie offline w…

Czytaj dalej

Aby edytować pliki konfiguracyjne w systemie Ubuntu, należy znać podstawowe zasady pracy z plikami tekstowymi, strukturę uprawnień oraz sposób zabezpieczania systemu przed nieoczekiwanymi zmianami. Poniżej znajdziesz szczegółowy, rozbudowany poradnik, który można opublikować na stronie WWW poświęconej Linuksowi. Instrukcje są uniwersalne, ale kluczowe przykłady odnoszą się do Ubuntu 20.04 i nowszych. Wstęp – Czym są pliki konfiguracyjne? Pliki konfiguracyjne to pliki tekstowe przechowujące ustawienia i preferencje określonych usług, aplikacji i całego systemu. Na Ubuntu oraz innych dystrybucjach Linuksa większość konfiguracji znajduje się w katalogach: /etc/ – dla ustawień systemowych i większości usług ~/ (katalog domowy) – dla ustawień użytkownika (zwykle pliki…

Czytaj dalej

Aby zmienić rozdzielczość ekranu w systemie Linux za pomocą skrótu klawiszowego, należy połączyć narzędzie do obsługi wyświetlania (np. xrandr) ze spersonalizowanym skrótem systemowym. Poniżej znajdziesz kompletny poradnik, obejmujący wszystkie najważniejsze kwestie: od podstaw teoretycznych, przez konkretne polecenia, po konfigurację w popularnych środowiskach graficznych. 1. Podstawy – Jak działa zmiana rozdzielczości w Linuksie? Większość środowisk graficznych posiada graficzne ustawienia ekranu, gdzie rozdzielczość można ustawiać ręcznie. Automatyzację umożliwia polecenie xrandr – narzędzie pozwalające na dynamiczną zmianę parametrów wyświetlania z poziomu terminala. Skróty klawiszowe można przypisać dowolnej komendzie systemowej, w tym xrandr. 2. Identyfikacja obsługiwanych rozdzielczości i nazw wyjść ekranu Otwórz terminal i…

Czytaj dalej

Aby wyświetlić tablicę routingu sieciowego w Ubuntu, najczęściej używa się poleceń ip route, netstat -rn oraz route -n. Poniżej znajdziesz kompletny poradnik krok po kroku z wyjaśnieniami, przykładowymi wynikami oraz opisem poszczególnych pól tablicy routingu. Co to jest tablica routingu? Tablica routingu to zestaw reguł definiujących, jak pakiety sieciowe są przesyłane przez system – który interfejs wybrać, do jakiej sieci kierować dane i z jaką bramą komunikować się, by dotrzeć do adresata. Tablica jest automatycznie tworzona podczas konfiguracji sieci, ale możesz ją w każdej chwili podejrzeć i przeanalizować. Najważniejsze polecenia 1. Wyświetlanie tablicy trasowania za pomocą ip route To polecenie…

Czytaj dalej

Aby pobierać filmy z YouTube na dysk w systemie Ubuntu, możesz skorzystać z popularnych i otwartych narzędzi takich jak yt-dlp lub youtube-dl – zarówno z poziomu terminala, jak i w wygodnej wersji graficznej (GUI). Poniżej znajdziesz szczegółowy, rozbudowany poradnik krok po kroku, dostosowany zarówno dla początkujących, jak i bardziej zaawansowanych użytkowników. 1. Czy pobieranie filmów z YouTube jest legalne? Zanim przystąpisz do pobierania filmów, pamiętaj, że pobieranie materiałów z YouTube może być ograniczone prawami autorskimi. Zaleca się pobieranie treści wyłącznie na własny użytek i tylko wtedy, gdy masz do tego uprawnienia. 2. Najpopularniejsze narzędzia – yt-dlp i youtube-dl yt-dlp to…

Czytaj dalej

Aby skutecznie monitorować i analizować wykorzystanie pamięci RAM w systemie Linux, warto poznać kilka podstawowych i zaawansowanych narzędzi oraz zrozumieć, co oznaczają prezentowane przez nie dane. Poniżej znajdziesz 5 sprawdzonych sposobów, instrukcje krok po kroku, wyjaśnienia najważniejszych wyników i dodatkowe wskazówki dla administratorów oraz użytkowników domowych. 1. Komenda free – szybki podgląd zużycia pamięci Opis – free to najprostsze i najbardziej uniwersalne narzędzie, które prezentuje ogólne dane dotyczące pamięci RAM i swap. Jak użyć – Otwórz terminal. Wpisz poniższą komendę i naciśnij Enter: free -h Przełącznik -h podaje wyniki w czytelnych jednostkach (MB, GB). Wybrane kolumny – total – całkowita…

Czytaj dalej

Aby zainstalować niestandardowe i nietypowe czcionki w Linuksie, wystarczy wykonać kilka prostych kroków – zarówno dla pojedynczych użytkowników, jak i globalnie dla całego systemu. Poniżej znajduje się szczegółowy poradnik przeznaczony dla osób na różnych poziomach zaawansowania. 1. Podstawowe informacje o czcionkach w Linuksie Na Linuksie obsługiwane są różne rodzaje czcionek, m.in. TrueType (.ttf), OpenType (.otf), Type1 czy Bitmap. Najpopularniejsze czcionki dostępne są w katalogach systemowych, lecz możesz również dodać własne dzieląc je na czcionki dostępne tylko dla siebie lub dla wszystkich użytkowników. 2. Instalacja czcionek dla konkretnego użytkownika To najprostsza i najbezpieczniejsza metoda, niewymagająca uprawnień administratora. Utwórz katalog na czcionki,…

Czytaj dalej

Aby dodać członka rodziny do planu Spotify Premium Family pod Linuksem, należy wykonać kilka prostych kroków przez przeglądarkę internetową — nie wymaga to instalacji dodatkowego oprogramowania. Plan rodzinny umożliwia korzystanie ze Spotify Premium nawet sześciu osobom mieszkającym pod tym samym adresem, każda z oddzielnym profilem i własnymi ustawieniami. Wymagania wstępne Aktywna subskrypcja Spotify Premium Family – tylko właściciel planu może zapraszać innych. Wszyscy członkowie muszą mieszkać pod tym samym adresem i podać go podczas dołączania. Każdy potrzebuje własnego konta Spotify — nie można współdzielić jednego loginu. Ze względów bezpieczeństwa i zgodnie z zasadami, po opuszczeniu planu rodzinnego nie można dołączyć…

Czytaj dalej

Aby wykonać kopię zapasową ustawień aplikacji w systemie Linux, należy zrozumieć, gdzie aplikacje przechowują swoje konfiguracje oraz jakie narzędzia pozwalają na skuteczne archiwizowanie tych danych. Poniżej znajduje się rozbudowany poradnik krok po kroku, obejmujący najważniejsze metody, narzędzia, przykłady oraz wyjaśnienia każdej operacji. 1. Gdzie przechowywane są ustawienia aplikacji? Większość aplikacji w systemie Linux przechowuje konfiguracje użytkownika w katalogu domowym, zazwyczaj w ukrytych folderach i plikach rozpoczynających się od kropki, np.: ~/.config/ ~/. ~/.local/share/ Pliki w ~/.cache/ nie są typowo objęte kopią zapasową, ponieważ są plikami tymczasowymi. Niektóre aplikacje zapisują ustawienia w bazach takich jak dconf (np. środowiska graficzne GNOME, Mate).…

Czytaj dalej