Autor: Norbert Barwicki

Norbert Barwicki pracuje z systemami Linux od 2007 roku, kiedy to zainstalował swoją pierwszą dystrybucję Ubuntu 7.04. Przez lata eksperymentował z ponad 15 różnymi dystrybucjami, w tym Fedora, Debian, Arch Linux i Gentoo, a od 2015 roku specjalizuje się w administracji serwerami opartymi na CentOS i Red Hat Enterprise Linux. Jako certyfikowany administrator Linux (RHCSA od 2018 roku) dzieli się swoją wiedzą na Linuksowo.pl, gdzie opublikował już ponad 100 artykułów pomagających użytkownikom w przejściu na świat open source.

GNU Octave jest darmowym środowiskiem programistycznym typu open source, przeznaczonym do obliczeń numerycznych, które jest szczególnie popularne jako alternatywa dla MATLAB-a w systemach Linux. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik instalacji GNU Octave na Ubuntu – obejmujący metody przez APT, Snap, Flatpak i kompilację ze źródeł. Każdy krok zawiera wyjaśnienia i praktyczne wskazówki. 1. Instalacja GNU Octave przez menedżer pakietów APT Jest to najprostsza i najbardziej popularna metoda instalacji na Ubuntu. Krok 1 – Aktualizacja listy pakietów sudo apt update Polecenie to pobiera najnowszą listę dostępnych pakietów i ich wersji. Krok 2 – Instalacja GNU Octave sudo apt install octave Ta komenda…

Czytaj dalej

Tryb obraz w obrazie (Picture-in-Picture, PiP) w Google Chrome na systemie Linux pozwala wyświetlać wybrany film w niewielkim, pływającym oknie zawsze na wierzchu innych aplikacji—tak, aby oglądać go podczas pracy lub przeglądania innych stron. Aby w pełni wykorzystać tę funkcję w Chrome na Linuksie, można korzystać zarówno z rozbudowanych rozszerzeń, jak i wbudowanych możliwości przeglądarki oraz automatyzować jej obsługę w witrynach internetowych. Oto szczegółowy poradnik krok po kroku. 1. Krótkie wprowadzenie – czym jest PiP w Chrome na Linuksie? Picture-in-Picture umożliwia „odłączenie” okna z odtwarzanym wideo z przeglądarki i swobodne przesuwanie go ponad innymi aplikacjami bez utraty kontroli nad filmem…

Czytaj dalej

Aby odinstalować niepotrzebne programy w systemie Debian, masz do dyspozycji kilka prostych i skutecznych metod — zarówno przez graficzne interfejsy, jak i przez terminal. Poniżej znajdziesz kompleksowy poradnik krok po kroku, wraz z wyjaśnieniami i dodatkowymi wskazówkami. 1. Odinstalowywanie programów przez graficzne Centrum Oprogramowania Ta metoda jest polecana osobom preferującym środowisko graficzne. Otwórz Centrum Oprogramowania (może nazywać się „Software”, „Oprogramowanie” lub podobnie — ikona z torbą lub logo sklepu). Przejdź do zakładki Zainstalowane. Znajdź program do usunięcia korzystając z pola wyszukiwania lub przeglądając listę. Kliknij wybrany program, a następnie przycisk Usuń. Potwierdź decyzję, wpisując swoje hasło administracyjne. Program zostanie odinstalowany.…

Czytaj dalej

Aktualizacja jądra (kernel) w systemie Ubuntu to kluczowy etap dbania o bezpieczeństwo, stabilność i obsługę najnowszych technologii hardware’owych. Poniższy przewodnik obejmuje wszystkie kroki potrzebne do prawidłowej i bezpiecznej aktualizacji jądra w Ubuntu – zarówno metodą oficjalną, jak i alternatywnymi ścieżkami dla zaawansowanych użytkowników. 1. Wstęp i przygotowania Zanim przystąpisz do aktualizacji: Wykonaj kopię zapasową ważnych plików oraz konfiguracji. Aktualizacja jądra, choć zazwyczaj bezpieczna, może potencjalnie wpłynąć na systemowe sterowniki lub kompatybilność sprzętu. Upewnij się, że masz stabilne połączenie z internetem. Praca w terminalu wymaga uprawnień administratora (polecenia z sudo). 2. Sprawdzenie aktualnej wersji jądra Polecenie do wyświetlenia bieżącej wersji jądra:…

Czytaj dalej

Aby sprawdzić zużycie procesora i pamięci RAM w Ubuntu, użytkownik ma do dyspozycji zarówno graficzne, jak i terminalowe narzędzia systemowe. Poniżej znajduje się szczegółowy poradnik krok po kroku, zawierający opisy najważniejszych metod oraz praktyczne wskazówki. 1. Narzędzia graficzne Monitor systemu (System Monitor) Naciśnij Super (na większości komputerów to klawisz z logo Windows). Wpisz monitor systemu (lub “System Monitor”, zależnie od języka systemu). Uruchom aplikację. W zakładce Zasoby możesz na bieżąco obserwować: Zużycie procesora (CPU) – linia lub wykres przedstawia obciążenie w procentach. Zużycie pamięci RAM – pokazuje ilość zajętej oraz dostępnej pamięci operacyjnej. Informacje o swapie – użycie pamięci wymiany.…

Czytaj dalej

Aby przywrócić kolorowe emoji w systemie Ubuntu, wystarczy zainstalować odpowiednią czcionkę, poprawnie skonfigurować obsługę fontów oraz zaktualizować cache czcionek. Poniżej znajduje się szczegółowy poradnik krok po kroku, który pozwoli w pełni korzystać z kolorowych emoji w Ubuntu – zarówno w aplikacjach systemowych, jak i w przeglądarkach internetowych. Instrukcje krok po kroku – jak przywrócić kolorowe emoji w Ubuntu 1. Instalacja czcionki Noto Color Emoji Domyślną, używaną szeroko na Linuksie czcionką do obsługi kolorowych emoji jest Noto Color Emoji. Aby ją zainstalować, otwórz terminal i wpisz: sudo apt update sudo apt install fonts-noto-color-emoji To polecenie pobierze i zainstaluje czcionkę, która zawiera…

Czytaj dalej

Aby realnie przyspieszyć pobieranie i aktualizacje pakietów w Linuksie, zastosuj zestaw sprawdzonych technik – od wyboru najszybszego mirrora, poprzez stosowanie narzędzi wielowątkowych, aż po optymalizację konfiguracji menedżera pakietów. Poniżej znajdziesz szczegółowy, krok po kroku poradnik przeznaczony dla początkujących i średnio zaawansowanych użytkowników. 1. Wybierz najbliższy i najszybszy mirror Domyślnie, Twój system korzysta z jednego lub z kilku serwerów (mirrorów), z których pobiera pakiety. W przypadku powolnych serwerów, aktualizacje i instalacje znacznie się wydłużają. Ubuntu/Debian Otwórz terminal. Zainstaluj narzędzie do automatycznego wyboru najszybszego serwera: sudo apt install netselect-apt Uruchom narzędzie: sudo netselect-apt Polecenie utworzy nowy plik „sources.list”. Przekopiuj zawartość do oficjalnego…

Czytaj dalej

Aby wyłączyć hasło przy włączaniu komputera i skonfigurować automatyczne logowanie w systemie Linux, należy odpowiednio zmienić ustawienia środowiska graficznego oraz (opcjonalnie) obsługę kluczy czy funkcji sudo. Poniżej przedstawiam szczegółowy poradnik krok po kroku, skierowany do różnych popularnych dystrybucji i środowisk graficznych. 1. Wprowadzenie – Co to jest automatyczne logowanie? Automatyczne logowanie to funkcja pozwalająca na uruchomienie systemu i wejście do wybranego konta użytkownika bez konieczności wpisywania hasła podczas startu komputera. Rozwiązanie to zmniejsza bezpieczeństwo – nie stosuj na komputerach publicznych lub współdzielonych. 2. Automatyczne logowanie w Ubuntu (środowisko GNOME) Krok po Kroku: Otwórz Ustawienia Kliknij ikonę ustawień („Settings”) w pasku…

Czytaj dalej

W systemie Ubuntu możesz tworzyć i edytować pliki PDF za pomocą kilku darmowych oraz komercyjnych narzędzi, które oferują różny zakres funkcjonalności zależnie od Twoich potrzeb i oczekiwań. Poniżej znajdziesz szczegółowy, krok po kroku poradnik, przeznaczony dla użytkowników Linuxa—od podstaw po zaawansowane scenariusze. Tworzenie plików PDF w Ubuntu 1. LibreOffice Writer (najprostszy sposób) LibreOffice jest domyślnie instalowany w Ubuntu i pozwala generować pliki PDF z każdego dokumentu tekstowego, arkusza czy prezentacji. Krok 1 – Uruchom LibreOffice Writer. Krok 2 – Stwórz nowy dokument lub otwórz istniejący (np. .odt, .docx). Krok 3 – Po zakończeniu pracy kliknij Plik → Eksportuj jako →…

Czytaj dalej

Aby transkodować pliki wideo w systemie Debian Linux, możesz skorzystać z kilku popularnych, darmowych narzędzi – zarówno graficznych, jak i działających w konsoli. Najbardziej uniwersalnym narzędziem do transkodowania jest FFmpeg, jednak warto również znać rozwiązania graficzne, takie jak HandBrake lub edytory pokroju Shotcut czy Kdenlive. Czym jest transkodowanie? Transkodowanie oznacza konwersję pliku wideo z jednego formatu (kodeka, kontenera, parametrów obrazu, dźwięku) do innego. Umożliwia to np. zmniejszenie rozmiaru pliku, zmianę jakości, zgodność z różnymi urządzeniami lub usunięcie/zmianę ścieżek audio czy napisów. Najważniejsze narzędzia do transkodowania wideo w Debianie FFmpeg – najpotężniejsze i najczęściej używane narzędzie konsolowe do transkodowania i konwersji…

Czytaj dalej