Autor: Norbert Barwicki

Plik z rozszerzeniem .GBA to plik obrazu ROM gry przeznaczony dla konsoli Nintendo Game Boy Advance. Pliki te zawierają pełną kopię danych z oryginalnego kartridża gry w postaci cyfrowej, która może być odczytana i uruchomiona przez specjalne programy zwane emulatorami, np. No$GBA lub VisualBoyAdvance. Format .GBA pozwala na zachowanie rozgrywki na komputerze lub innym urządzeniu, bez konieczności posiadania fizycznej konsoli GBA. Do otwierania plików .GBA stosuje się emulatory, które emulują funkcjonalność konsoli na PC, Mac czy urządzeniach mobilnych. Zakres wykorzystania plików .GBA ogranicza głównie prawo autorskie, dlatego legalne jest korzystanie wyłącznie z własnoręcznie wykonanych kopii posiadanych przez siebie gier. Podsumowanie…

Plik z rozszerzeniem .GAM to najczęściej zapisany stan gry (save game) używany przez różne gry komputerowe do przechowywania postępu gracza, umożliwiając wznowienie rozgrywki od miejsca, w którym została przerwana. Najważniejsze informacje Przeznaczenie – plik .GAM służy do zapisywania danych rozgrywki, takich jak stan postaci, ogólne i globalne zmienne wpływające na drużynę, zapisane lokalizacje i wpisy do dziennika; nie przechowuje jednak szczegółowych danych o przedmiotach, stworzeniach czy konkretnych lokacjach na mapie. Struktura – typowa struktura pliku GAM obejmuje nagłówek, dane członków drużyny, dane NPC (postaci niezależnych spoza drużyny), statystyki zabójstw NPC, zmienne globalne, wpisy do dziennika, znane informacje, zapisane lokalizacje oraz…

Rozszerzenie pliku .DEM najczęściej oznacza dwa główne typy plików: cyfrowy model wysokości terenu (Digital Elevation Model) oraz plik powtórki z gry (Game Demo File). Cyfrowy model wysokości terenu – zastosowanie w geoinformatyce W geoinformatyce plik .DEM reprezentuje numeryczny model terenu, czyli cyfrowe odwzorowanie rzeźby terenu zapisane w postaci siatki punktów wysokościowych. Pliki te są kluczowe w analizie przestrzennej, kartografii, hydrologii oraz inżynierii lądowej – pozwalają analizować różnice wysokości, modelować spływ wód, prognozować zagrożenia naturalne czy wspomagać planowanie infrastruktury. Dane do plików .DEM mogą pochodzić z satelitów, radarów, lidarów lub pomiarów lotniczych. Powtórki rozgrywek komputerowych – pliki .dem w grach Drugim…

Plik z rozszerzeniem .SH to skrypt powłoki systemu Unix (Shell Script), zapisany jako plik tekstowy, zawierający zestaw poleceń wykonywanych przez powłokę systemową (najczęściej Bash, ale także inne powłoki). Pliki te wykorzystywane są głównie do automatyzacji zadań systemowych, uruchamiania programów, obsługi procesów administracyjnych czy przetwarzania plików. Pliki SH zapisuje się w czystym tekście zgodnie ze składnią powłoki systemowej – używając takich elementów jak polecenia, zmienne, funkcje, instrukcje warunkowe czy pętle; Skrypty SH można edytować w dowolnym edytorze tekstu – np. Vim, Notepad++, nano; Aby uruchomić plik .sh w systemie Unix/Linux, stosuje się w terminalu polecenie: ./nazwa_pliku.sh – pamiętając o nadaniu plikowi…

Rozszerzenie pliku .RUN to przede wszystkim format pliku wykonywalnego używany głównie na systemach operacyjnych Linux i UNIX, często wykorzystywany do instalowania programów lub uruchamiania skryptów instalacyjnych. Najważniejsze informacje Pliki .run to tzw. pliki wykonywalne (ang. executable files) – zawierają zarówno kod programu, jak i instrukcje niezbędne do przeprowadzenia instalacji lub uruchomienia określonego zadania; Najczęstszym zastosowaniem są instalatory dla systemów Linux/UNIX – często rozpowszechniane jako samodzielne skrypty instalacyjne. Aby uruchomić taki plik, zwykle należy najpierw nadać mu prawa do wykonywania (np. poleceniem chmod +x nazwapliku.run), a następnie uruchomić z terminala (np. ./nazwapliku.run); Pliki .run mogą być także wykorzystywane w innych zastosowaniach…

Plik z rozszerzeniem .JAR (Java Archive) to archiwum służące do kompresji i dystrybucji plików klas Java, metadanych oraz innych powiązanych zasobów, takich jak obrazy czy dźwięki, wykorzystywane przede wszystkim do uruchamiania aplikacji w środowisku Java. Plik JAR jest technicznie zgodny z formatem ZIP, ale zawiera dodatkowo plik manifestu (META-INF/MANIFEST.MF), który dostarcza metadanych o zawartości archiwum oraz może wskazywać główną klasę aplikacji, co pozwala na uruchamianie pliku JAR jako samodzielnej aplikacji Java za pomocą środowiska Java Runtime Environment (JRE). Pliki JAR mogą być podpisywane cyfrowo w celu zapewnienia integralności i autentyczności dystrybuowanego oprogramowania. Do obsługi i tworzenia plików JAR używa się…

Rozszerzenie pliku .IPA oznacza pakiet instalacyjny aplikacji przeznaczony dla systemów iOS (iPhone, iPad, iPod touch) oraz iPadOS, czyli aplikacji pobieranych i instalowanych przez App Store. Plik IPA jest archiwum w formacie ZIP, które zawiera wszystkie niezbędne dane do uruchomienia aplikacji na urządzeniach Apple, w tym kod aplikacji, zasoby graficzne, plik manifestu oraz metadane, takie jak informacje o twórcy czy wersji aplikacji. Struktura pliku IPA najczęściej obejmuje folder Payload (z całym kodem aplikacji), plik iTunesMetadata.plist (metadane pobrania), grafiki aplikacji (np. PNG). Pliki IPA tworzy się głównie w środowiskach programistycznych Apple podczas przygotowania aplikacji do testowania (dystrybucja ad hoc), wewnętrznego wdrażania w…

Rozszerzenie pliku .EXE oznacza plik wykonywalny, czyli taki, który może być bezpośrednio uruchomiony jako program przez system operacyjny (najczęściej Windows, MS-DOS lub OS/2). Pliki z tym rozszerzeniem stanowią podstawowy sposób uruchamiania aplikacji i programów na komputerach z tymi systemami. Najważniejsze informacje o plikach .exe Plik .exe to plik wykonywalny (ang. executable) – zawiera kod programu oraz dane potrzebne do jego działania na konkretnym systemie i architekturze procesora; Jest głównym formatem uruchamiania aplikacji w systemie Microsoft Windows – większość programów instalowanych na tym systemie posiada właśnie taki typ pliku; Pliki .exe mogą mieć różne zastosowania – od gier komputerowych, przez programy…

Plik z rozszerzeniem .COM to jeden z najstarszych i najprostszych formatów plików wykonywalnych, głównie stosowany w systemach operacyjnych MS-DOS, CP/M oraz we wczesnych wersjach Windows. Najważniejsze informacje Plik .com zawiera bezpośrednio wykonywalny kod maszynowy bez nagłówków ani dodatkowych metadanych – wszystkie instrukcje muszą być zapisane w jednym, spójnym bloku pamięci; Wielkość pojedynczego pliku .com jest ograniczona do 64 KB – jest on ładowany w jeden segment pamięci (dokładnie 65 280 bajtów, czyli 0xff00 w systemie szesnastkowym); Pliki .com były szeroko używane ze względu na prostotę i szybkość uruchamiania – system po prostu ładował je do pamięci i rozpoczynał wykonanie od…

Plik z rozszerzeniem .cmd to plik wsadowy (batch file), wykorzystywany głównie w systemach operacyjnych Microsoft Windows do automatyzowania poleceń, które wykonuje interpreter poleceń cmd.exe. Najważniejsze informacje Pliki .cmd zawierają zestaw poleceń tekstowych – są one wykonywane kolejno przez windowsowy interpreter poleceń cmd.exe (znany też jako „wiersz poleceń”); Rozszerzenie .cmd jest stosowane od systemów z rodziny Windows NT – działa podobnie do popularniejszych plików .bat, jednak szczegóły działania mogą się różnić w zależności od wersji systemu; Pliki .cmd uruchamia się przez dwukrotne kliknięcie w Eksploratorze Windows – można je także uruchomić bezpośrednio poprzez wpisanie ich nazwy w wierszu poleceń; Typowe zastosowania…