Autor: Norbert Barwicki

Norbert Barwicki pracuje z systemami Linux od 2007 roku, kiedy to zainstalował swoją pierwszą dystrybucję Ubuntu 7.04. Przez lata eksperymentował z ponad 15 różnymi dystrybucjami, w tym Fedora, Debian, Arch Linux i Gentoo, a od 2015 roku specjalizuje się w administracji serwerami opartymi na CentOS i Red Hat Enterprise Linux. Jako certyfikowany administrator Linux (RHCSA od 2018 roku) dzieli się swoją wiedzą na Linuksowo.pl, gdzie opublikował już ponad 100 artykułów pomagających użytkownikom w przejściu na świat open source.

Rozszerzenie pliku .ROM najczęściej oznacza plik zawierający obraz zawartości pamięci ROM (Read-Only Memory), wykorzystywany głównie w kontekście gier komputerowych oraz emulacji konsol i starszych urządzeń elektronicznych. Główne zastosowania plików .rom Pliki z rozszerzeniem .ROM zazwyczaj przechowują sklonowaną zawartość pamięci ROM z oryginalnych urządzeń, takich jak konsole do gier czy automaty arcade. Przykładem mogą być gry z konsoli Nintendo 64 zapisane w formacie N64 Game ROM Format. Pliki te są wykorzystywane przez programy emulujące te urządzenia, dzięki czemu użytkownik może uruchomić grę lub aplikację oryginalnie napisaną dla innej platformy na współczesnym komputerze lub urządzeniu mobilnym. Jak otwierać pliki .rom Otwieranie plików…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .mdf najczęściej oznacza główny plik bazy danych używany przez Microsoft SQL Server (tzw. Master Database File). Plik mdf przechowuje kluczowe dane bazy, takie jak tabele, indeksy, metadane i relacje pomiędzy elementami tej bazy. Mdf stanowi podstawowy i najważniejszy plik bazodanowy – bez niego baza danych nie może funkcjonować. Obok plików mdf, SQL Server może tworzyć także pliki pomocnicze (ndf) i pliki dziennika transakcji (ldf). Aby otworzyć plik z rozszerzeniem .mdf, należy wykorzystać środowisko lub narzędzia kompatybilne z Microsoft SQL Server, np. SQL Server Management Studio (SSMS). Próby otwarcia takiego pliku innymi programami (np. edytorem tekstu) nie pozwolą na…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .ISO oznacza obraz dysku optycznego i służy do archiwizowania kompletnej zawartości płyt CD, DVD lub Blu-ray w jednym pliku, zachowując przy tym strukturę i wszystkie dane oryginału. Plik ISO powstaje poprzez skopiowanie wszystkich sektorów nośnika optycznego, tzn. jest wierną, binarną kopią płyty, która przechowuje zarówno dane użytkownika, jak i metadane systemu plików, np. informacje rozruchowe czy strukturę katalogów. Format ten swoją nazwę zawdzięcza standardowi ISO 9660, który określa organizację danych na płytach CD. Najważniejsze właściwości i zastosowania plików .iso Wykorzystanie do dystrybucji oprogramowania – służą do dystrybucji systemów operacyjnych, programów, gier i różnego rodzaju dużych danych, zwłaszcza przez…

Czytaj dalej

Plik z rozszerzeniem .IMG to najczęściej plik obrazu dysku (ang. disk image file), który przechowuje całą, nieskompresowaną zawartość urządzenia pamięci masowej, taką jak dysk twardy, płyta CD/DVD lub karta pamięci. Taki plik umożliwia dokładne odtworzenie struktury i danych danego nośnika. Najważniejsze zastosowania plików .img jako obrazy dysków – tworzone w celu archiwizacji, klonowania lub instalacji systemów na nowych urządzeniach (np. za pomocą programów takich jak IsoBuster); jako format map Garmin – tutaj plik .img zawiera dane mapowe dla nawigacji GPS tej marki (mapy, punkty POI, trasy); jako obrazy dysków systemu Macintosh – archiwizujące pliki i system plików oryginalnego komputera Apple.…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .DMG to format obrazu dysku wykorzystywany głównie w systemie macOS, służący do archiwizacji oraz dystrybucji aplikacji i danych. DMG oznacza „Disk Image” i pozwala użytkownikowi otwierać, przeglądać oraz instalować jego zawartość w podobny sposób, jakby korzystał z fizycznego dysku. Pliki DMG mogą być zabezpieczone hasłem lub zaszyfrowane, co podnosi poziom bezpieczeństwa zawartych danych. Otwieranie ich w macOS polega zazwyczaj na dwukrotnym kliknięciu – system zamontuje obraz dysku i wyświetli jego zawartość w nowym oknie. Najczęściej wykorzystywane są do dystrybucji oprogramowania na macOS; instalacja polega przeważnie na przeciągnięciu ikony programu do folderu „Aplikacje”. Pliki DMG mogą być również skompresowane,…

Czytaj dalej

Plik .ZIPX to rozszerzony format archiwum ZIP stworzony przez firmę WinZip, umożliwiający bardziej efektywną kompresję danych dzięki nowym, zaawansowanym algorytmom. Format ten wyróżnia się możliwością kompresji plików za pomocą takich algorytmów jak LZMA, JPEG czy PPMd, co pozwala na osiąganie lepszych stopni kompresji niż w klasycznym formacie ZIP. Najważniejsze informacje o plikach .ZIPX Są stosowane szczególnie przy kompresji dużych plików lub zestawów plików – gdy istotne jest ograniczenie rozmiaru oraz zmniejszenie zapotrzebowania na przepustowość sieci; Często wymagają dedykowanego oprogramowania (np. nowsze wersje WinZip) do otwarcia – ponieważ nie wszystkie programy obsługujące standardowy ZIP radzą sobie z nowymi technologiami kompresji zastosowanymi…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .zip oznacza format archiwum służący do bezstratnej kompresji i przechowywania jednego lub wielu plików lub folderów w jednym pliku, często dla wygody przesyłania, magazynowania lub backupu. ZIP umożliwia znaczne zmniejszenie rozmiaru danych dzięki algorytmom kompresji bez utraty informacji – dane po rozpakowaniu są identyczne jak oryginał. Format ten może przechowywać pliki zwykłe, foldery, a także dodatkowe informacje, takie jak struktura katalogów czy metadane. W pliku .zip możliwe jest zastosowanie szyfrowania, również z użyciem nowoczesnego algorytmu AES, zabezpieczając w ten sposób archiwum hasłem. Obsługa .zip jest standardowo wbudowana w większość współczesnych systemów operacyjnych (Windows, macOS, Linux), a także liczne…

Czytaj dalej

Plik z rozszerzeniem .XAPK to rozszerzony format pakietu instalacyjnego dla aplikacji na system Android, który zawiera zarówno plik APK (główny plik aplikacji), jak i dodatkowe zasoby, najczęściej w postaci pliku OBB, oraz ewentualnie inne pliki niezbędne do działania aplikacji. Format XAPK powstał z powodu ograniczeń standardowego formatu .APK – plik .APK nie może być większy niż określony rozmiar, a wiele nowoczesnych gier i aplikacji wymaga dodatkowych danych (np. tekstur, modeli 3D, plików multimedialnych), które są przechowywane właśnie w plikach OBB. XAPK jest po prostu plikiem archiwum ZIP, który integruje te komponenty w jednym pliku, ułatwiając instalację dużych aplikacji poza oficjalnym…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .tar.gz oznacza archiwum, które najpierw zostało zarchiwizowane (spakowane wiele plików w jeden plik TAR), a następnie skompresowane algorytmem gzip (GZ), aby zmniejszyć jego rozmiar. Pliki .tar.gz są najczęściej używane w systemach UNIX/Linux do przesyłania pakietów, programów lub instalatorów, a także do archiwizacji i backupu danych. Proces tworzenia polega na połączeniu wielu plików lub folderów w jeden plik TAR, a następnie kompresji tego archiwum poprzez gzip, co nadaje końcowe rozszerzenie .tar.gz. Podstawowe informacje użytkowe Rozpakowywanie (Linux) – najczęściej używa się polecenia tar -xzvf nazwa_pliku.tar.gz, gdzie x – rozpakuj, z – użyj gzip, v – tryb szczegółowy, f – podaj…

Czytaj dalej

Rozszerzenie pliku .rpm odnosi się do pakietu instalacyjnego systemu Linux, opracowanego przez Red Hat i używanego do zarządzania instalacją, aktualizacją oraz usuwaniem oprogramowania w systemach opartych na tym standardzie. Najważniejsze cechy i zastosowania plików .rpm Zawierają skompilowane programy (binaria) lub kod źródłowy (source packages), a także metadane dotyczące wersji, architektury, zależności oraz innych parametrów, Dane w pliku RPM są zazwyczaj zapakowane w skompresowane archiwum cpio (z wykorzystaniem takich algorytmów kompresji jak gzip, bzip2 lub LZMA), Oprócz właściwego oprogramowania plik zawiera informacje o wymaganych zależnościach oraz innych pakietach, które są potrzebne do poprawnej instalacji i działania oprogramowania, Pakiety te są zarządzane…

Czytaj dalej