Aby skonfigurować ustawienia myszy w systemie Ubuntu, możesz skorzystać zarówno z graficznych narzędzi systemowych, jak i z bardziej zaawansowanych opcji dostępnych w terminalu. Poniższy poradnik krok po kroku przedstawia wszystkie istotne możliwości, wraz z wyjaśnieniami i wskazówkami dla początkujących oraz bardziej zaawansowanych użytkowników.
1. Podstawowa konfiguracja myszy w środowisku graficznym
Ubuntu oferuje prosty sposób zmiany najważniejszych ustawień myszy bezpośrednio w systemowych panelach sterowania.
Krok po kroku:
- Otwórz ustawienia systemowe –
 
- Kliknij ikonę systemu (zwykle w prawym górnym rogu ekranu) i wybierz „Ustawienia” (lub w angielskiej wersji: Settings).
 - Alternatywnie, w menu, wpisz i wybierz „Ustawienia”.
 
- Przejdź do sekcji „Mysz i touchpad” –
 
- W nowo otwartym oknie znajdź zakładkę „Mysz i touchpad”.
 
- Dostępne opcje –
 
- Prędkość kursora – zmieniaj przesuwakiem, aby dostosować szybkość przesuwania się wskaźnika myszy.
 - Przełączanie przycisków dla leworęcznych – wybierz, czy przycisk główny ma być lewy czy prawy (domyślnie lewy dla praworęcznych, prawy dla leworęcznych).
 - Podwójne kliknięcie – dostosuj wymagany czas do podwójnego kliknięcia (nieco inaczej nazwany w różnych wersjach Ubuntu).
 - Emulacje przycisków, przewijanie naturalne lub inne opcje zależnie od wersji środowiska.
 
Więcej informacji na temat tych ustawień znajdziesz także w dokumentacji.
2. Zaawansowane ustawienia i mapowanie przycisków w terminalu
W przypadku niestandardowych myszy, dodatkowych przycisków lub chęci bardziej zaawansowanej konfiguracji można skorzystać z narzędzi terminalowych takich jak xinput lub imwheel.
Mapowanie przycisków i inne opcje
Wyświetlanie dostępnych urządzeń:
xinput list 
Wyświetlenie opcji dla konkretnej myszy:
Po zidentyfikowaniu identyfikatora swojej myszy (np. „Logitech USB Optical Mouse”), sprawdź jej właściwości:
xinput list-props <id_myszy> 
Zamiana przycisków (np. dla leworęcznych):
Przykład: zamiana działania lewego i prawego przycisku:
xinput set-button-map <id_myszy> 3 2 1 
Każda liczba odpowiada funkcji danego fizycznego przycisku. Szczegóły opisane są również u źródła.
Odwracanie osi myszy:
Zmień kierunki poruszania kursorem:
- InvertX – odwraca oś poziomą
 - InvertY – odwraca oś pionową
 - SwapAxes – zamienia osie miejscami
 
Parametry te można wprowadzić w konfiguracji lub za pomocą xinput, jeśli driver na to pozwala.
3. Obsługa scrolla i dodatkowych przycisków
Niektóre myszy oferują dodatkowe klawisze i rolki, które mogą wymagać dodatkowej konfiguracji:
- Konfiguracja funkcji scrolla – Jeśli przewijanie działa nieprawidłowo, można przekonfigurować przypisania funkcji dzięki parametrom takim jak ButtonMapping, XAxisMapping albo YAxisMapping.
 - Wyłączanie lub zmiana działania przycisków – Przypisz wartość 
0, aby dany przycisk był nieaktywny, lub zamień funkcje według własnych potrzeb. 
4. Dodatkowe narzędzia i programy
W Ubuntu i ogólnie na Linuksie dostępne są również zewnętrzne programy do zaawansowanej obsługi myszy, np.:
- imwheel – program do zaawansowanej konfiguracji zachowania scrolla.
 - btnx (starsze Ubuntu) lub jego następcy, do obsługi wielu dodatkowych przycisków.
 
Instalacja z terminala (przykład dla imwheel):
sudo apt install imwheel 
Następnie należy odpowiednio skonfigurować plik ~/.imwheelrc.
5. Częste problemy i ich rozwiązywanie
- Mysz przestaje działać poprawnie na jednym porcie USB – Często wystarczy odłączyć mysz i podłączyć ją do innego portu, ponieważ niekiedy system niepoprawnie rozpoznaje urządzenie po restarcie lub podmianie.
 - Awaria scrolla lub dziwne działania przycisków – Użycie xinput lub sprawdzenie, czy system wykrywa pełną funkcjonalność (np. liczba przycisków), może pomóc w diagnozie problemów.
 
6. Dodatkowe wskazówki
- Zmiany można cofnąć wracając do domyślnych ustawień w panelu konfiguracji myszy.
 - Po zmianach wykonanych w terminalu, warto się wylogować lub uruchomić komputer ponownie, by były widoczne wszędzie.
 - W razie problemów z niestandardowymi myszami, warto szukać gotowych profili konfiguracyjnych danej marki/modelu.
 
Podsumowanie – W Ubuntu konfigurację myszy można przeprowadzić szybko przez ustawienia systemowe, a w razie potrzeb – wykorzystać zaawansowane komendy terminalowe lub dodatkowe narzędzia do obsługi nietypowych modeli i funkcji. Wszystkie operacje można wykonać bezpiecznie i łatwo cofnąć, co sprawia, że personalizacja myszy w Ubuntu nie powinna nastręczać trudności nawet początkującym użytkownikom.





