Aby zmienić rozdzielczość ekranu w systemie Linux za pomocą skrótu klawiszowego, należy połączyć narzędzie do obsługi wyświetlania (np. xrandr) ze spersonalizowanym skrótem systemowym. Poniżej znajdziesz kompletny poradnik, obejmujący wszystkie najważniejsze kwestie: od podstaw teoretycznych, przez konkretne polecenia, po konfigurację w popularnych środowiskach graficznych.
1. Podstawy – Jak działa zmiana rozdzielczości w Linuksie?
- Większość środowisk graficznych posiada graficzne ustawienia ekranu, gdzie rozdzielczość można ustawiać ręcznie.
- Automatyzację umożliwia polecenie xrandr – narzędzie pozwalające na dynamiczną zmianę parametrów wyświetlania z poziomu terminala.
- Skróty klawiszowe można przypisać dowolnej komendzie systemowej, w tym xrandr.
2. Identyfikacja obsługiwanych rozdzielczości i nazw wyjść ekranu
Otwórz terminal i wpisz:
xrandr Polecenie wyświetli nazwy dostępnych wyjść (np. HDMI-1, VGA-1, eDP-1) oraz listę obsługiwanych rozdzielczości dla każdego wyjścia.
Przykład fragmentu wyników:
eDP-1 connected primary 1920x1080+0+0 1920x1080 60.00*+ 59.93 1366x768 60.00 W tym przypadku rozdzielczość 1920×1080 oznaczona gwiazdką jest aktualnie aktywna.
3. Zmiana rozdzielczości komendą xrandr
Aby zmienić rozdzielczość, użyj polecenia:
xrandr --output eDP-1 --mode 1366x768 - Zmień „eDP-1” na nazwę swojego wyjścia, a „1366×768” na wybraną rozdzielczość zgodnie z wynikami z punktu 2.
4. Tworzenie skryptów do szybkiej zmiany rozdzielczości
Stwórz dwa skrypty shellowe, np. rozdzielczosc-1080p.sh i rozdzielczosc-768p.sh, w katalogu domowym:
#!/bin/bash xrandr --output eDP-1 --mode 1920x1080 #!/bin/bash xrandr --output eDP-1 --mode 1366x768 Nadaj im uprawnienia wykonywania:
chmod +x ~/rozdzielczosc-1080p.sh ~/rozdzielczosc-768p.sh 5. Przypisywanie skrótów klawiszowych do skryptów lub bezpośrednio do komend
Sposób konfiguracji zależy od środowiska graficznego.
GNOME (np. Ubuntu, Fedora)
- Wejdź w Ustawienia systemowe → Klawiatura → Skróty → Własne skróty.
- Dodaj nowy skrót.
- Podaj polecenie, np. pełną ścieżkę do skryptu:
/home/NAZWA_UŻYTKOWNIKA/rozdzielczosc-1080p.sh - Przypisz wybraną kombinację klawiszy.
KDE Plasma
- Otwórz Ustawienia systemowe → Skróty → Skróty niestandardowe.
- Kliknij Dodaj skrót → Globalny skrót → Polecenie/usługa.
- W polu Polecenie wpisz ścieżkę do wybranego skryptu, np.
/home/NAZWA_UŻYTKOWNIKA/rozdzielczosc-768p.sh - Ustaw kombinację klawiszy.
XFCE
- Ustawienia → Klawiatura → Skróty aplikacji → Dodaj
- Wpisz polecenie xrandr lub ścieżkę do skryptu.
- Wybierz skrót klawiszowy.
LXDE / Openbox
Najważniejsze ustawienia skrótów definiuje się w pliku konfiguracyjnym ~/.config/openbox/lxde-rc.xml lub ~/.config/openbox/rc.xml –
Dodaj fragment:
<keybind key="W-F2"> <action name="Execute"> <command>sh /home/NAZWA_UŻYTKOWNIKA/rozdzielczosc-1080p.sh</command> </action> </keybind> Po edycji zrestartuj Openbox lub wyloguj się i zaloguj ponownie.
6. Automatyczne ładowanie rozdzielczości przy uruchomieniu
Jeśli chcesz, by system ustawił domyślną rozdzielczość po starcie, dodaj odpowiednie polecenie xrandr do autostartu systemu lub do pliku ~/.profile, ~/.xprofile albo dedykowanego narzędzia do zarządzania autostartem środowiska.
7. Dodatkowe wskazówki i uwagi
- Po każdej zmianie rozdzielczości upewnij się, że wybrana wartość jest obsługiwana przez monitor oraz kartę graficzną.
- Możesz tworzyć różne skrypty do różnych wyjść lub rozdzielczości i przypisywać im unikalne skróty klawiszowe.
- Niektóre środowiska oferują także graficzne aplety do przełączania rozdzielczości, ale rozwiązanie z xrandr i skrótami jest najbardziej uniwersalne.
Podstawowe polecenia i ścieżki są zgodne z oficjalną dokumentacją oraz typową praktyką społeczności Linuksa.
W razie problemów ze sterownikami lub wykrywaniem rozdzielczości, sprawdź działające rozszerzenia ekranu oraz wspierane tryby w narzędziu xrandr i w dokumentacji swojej dystrybucji.
