Jak zrobić zrzut ekranu, ekranu blokady i logowania w Ubuntu?

W Ubuntu możesz wykonać zrzut ekranu na kilka sposobów, korzystając z wbudowanych skrótów klawiaturowych, narzędzi systemowych oraz zewnętrznych programów. Zrzut ekranu ekranu blokady oraz ekranu logowania wymaga dodatkowych kroków, ponieważ standardowe narzędzia nie działają w tych przypadkach. Oto szczegółowy poradnik krok po kroku dla każdego z tych scenariuszy:

1. Jak zrobić zrzut ekranu pulpitu w Ubuntu

Skróty klawiaturowe

• PrtSc (Print Screen) – wykonuje zrzut całego ekranu i zapisuje go w katalogu Obrazy.
• Alt + PrtSc – zapisuje zrzut aktywnego okna.
• Shift + PrtSc – pozwala zaznaczyć obszar ekranu do przechwycenia.
• Ctrl + [dowolny z powyższych] – kopiuje zrzut do schowka, zamiast zapisywać plik.

Wbudowane narzędzie „Zrzut ekranu”

Ubuntu od wersji 22.04 posiada nową nakładkę zrzutów ekranu:

• Naciśnij Print Screen lub wybierz ikonę zrzutu ekranu z menu systemowego.
• Dostępne opcje:
• Obszar: zaznacz i przechwyć wybrany fragment.
• Ekran: wykonaj zrzut całego ekranu.
• Okno: wybierz okno do przechwycenia.
• Po zaznaczeniu kliknij duży okrągły przycisk, aby zapisać plik.

Zewnętrzne aplikacje

• Shutter, Flameshot, GIMP, scrot – instaluj z repozytoriów poleceniem sudo apt install <nazwa>. Programy te oferują dodatkowe opcje edycji lub przechwytywania wybranego obszaru.

2. Jak zrobić zrzut ekranu blokady (Lock Screen) w Ubuntu

Wykonanie zrzutu ekranu ekranu blokady, czyli ekranu pojawiającego się po zablokowaniu komputera, jest utrudnione:

• Standardowe narzędzia graficzne nie działają na ekranie blokady ze względów bezpieczeństwa – nie posiadają dostępu do tej warstwy systemu.
• Alternatywne metody –
• Użyj zewnętrznego aparatu fotograficznego lub smartfona, aby fizycznie zrobić zdjęcie ekranu.
• Możesz spróbować użyć narzędzi uruchamianych z uprawnieniami root (np. xwd lub dedykowanych skryptów) pod warunkiem, że korzystasz ze starszych wersji Ubuntu i środowiska X.org, jednak w większości przypadków na nowoczesnych Ubuntu z Wayland nie jest to możliwe ze względów bezpieczeństwa systemu.
• Brak możliwości programowej przechwycenia ekranu blokady w większości nowoczesnych dystrybucji.

3. Jak zrobić zrzut ekranu logowania (Login Screen / Greeter) w Ubuntu

Podobnie jak z ekranem blokady, nie można wykonać zrzutu ekranu ekranu logowania za pomocą standardowych narzędzi, ponieważ te uruchamiane są dla zalogowanego użytkownika, a ekran logowania funkcjonuje na poziomie systemu (menedżer logowania: GDM, LightDM). Oto sposoby obejścia:

• Zewnętrzny aparat lub smartfon – najprostsza i najbezpieczniejsza metoda to zrobienie zdjęcia ekranu.
• Zaawansowane –
• Rozważ obejście z użyciem narzędzi do przechwytywania obrazu obsługiwanych przez menedżer logowania, np. Xvfb lub specjalnych skryptów. Wymaga to jednak zaawansowanej wiedzy i odpowiednich uprawnień, najczęściej administratora systemu oraz konfiguracji środowiska X.org.
• Ubuntu od wersji 21.10 korzysta domyślnie z Wayland, który uniemożliwia zrzut ekranu ekranu logowania ze względów bezpieczeństwa.

4. Wyjaśnienia i dodatkowe wskazówki

• Dlaczego nie można zrobić zrzutu ekranu ekranu blokady i logowania?

• Ograniczenia bezpieczeństwa uniemożliwiają programom uruchamianym przez użytkownika przechwytywanie tych ekranów, aby chronić przed przechwyceniem poufnych danych.

• Narzędzia graficzne i systemowe uruchamiane są dla zalogowanego użytkownika, a ekran logowania jest wyświetlany przez osobny proces.

• Przechwytywanie nagrania ekranu –

• Ubuntu umożliwia również nagranie ekranu (wideo) poprzez wbudowaną nakładkę systemową – działa tak samo jak narzędzie do zrzutów ekranu.

5. Instalacja dodatkowych narzędzi do zrzutów ekranu

sudo apt update sudo apt install shutter flameshot gimp scrot 

Podsumowując:

• Zrzuty ekranu pulpitu – użyj skrótów lub narzędzi systemowych.
• Ekran blokady / logowania – technicznie niemożliwe do przechwycenia programowo w nowoczesnym Ubuntu, użyj aparatu fotograficznego lub smartfona.
• Wynika to z architektury systemu oraz restrykcji bezpieczeństwa, których celem jest ochrona użytkowników.

Jeśli zależy Ci na konkretnym efekcie z ekranu logowania lub blokady np. do celów dokumentacyjnych, najlepiej wykonać zdjęcie ekranu urządzeniem zewnętrznym.