Edytor Nano w Linux – Kompletny poradnik krok po kroku
Edytor Nano to jeden z najpopularniejszych, intuicyjnych edytorów tekstowych działających w terminalu systemu Linux. Pozwala tworzyć, edytować, wyszukiwać, kopiować i zapisywać pliki tekstowe bez konieczności korzystania z interfejsu graficznego. Poniżej znajdziesz szczegółowy poradnik, dzięki któremu nauczysz się korzystać z Nano – od instalacji po efektywne edytowanie plików.
1. Instalacja Nano
W większości dystrybucji Linux edytor Nano jest dostępny domyślnie. Aby sprawdzić, czy jest już zainstalowany, wpisz w terminalu:
nano --version
Jeśli zobaczysz numer wersji, możesz przejść do kolejnego kroku.
Jeśli Nano nie jest dostępny, zainstaluj go:
- Ubuntu/Debian –
sudo apt-get install nano
- CentOS/RHEL/Fedora –
sudo yum install nano
2. Uruchamianie edytora Nano
Aby edytować istniejący plik lub utworzyć nowy, użyj polecenia:
nano NAZWA_PLIKU
Przykład:
nano test.txt
Jeśli plik nie istnieje, Nano utworzy go automatycznie po zapisaniu zmian.
3. Podstawowe funkcje i obsługa Nano
Po uruchomieniu Nano zobaczysz prosty interfejs:
- Na dole znajdują się skróty klawiszowe do najważniejszych funkcji.
- Edycja tekstu odbywa się bezpośrednio na ekranie – po prostu pisz, aby dodać treść.
Najważniejsze skróty –
- Ctrl + O – zapis pliku (“write out”)
- Ctrl + X – wyjście z edytora (jeśli plik jest niezapisany, pojawi się pytanie o zapis)
- Ctrl + K – wycinanie linii
- Ctrl + U – wklejanie linii
- Ctrl + W – wyszukiwanie tekstu
- *Ctrl + * – znajdź i zamień (search and replace)
4. Edycja, kopiowanie, wycinanie i wklejanie tekstu
- Aby wyciąć linię – ustaw kursor na niej i wciśnij Ctrl + K.
- Aby wkleić linię – po ustawieniu kursora w odpowiednim miejscu wciśnij Ctrl + U.
- Kopiowanie linii – najpierw wytnij Ctrl + K, natychmiast wklej Ctrl + U (w ten sposób linia się skopiuje).
- Przesuwanie się po pliku – używaj strzałek klawiatury.
5. Wyszukiwanie i zamienianie tekstu
- Wyszukiwanie – naciśnij Ctrl + W i wpisz szukany wyraz, zatwierdź Enter.
- Znajdź i zamień – Ctrl + \, wpisz szukane słowo, Enter, następnie tekst zastąpienia, Enter. Edytor zapyta o zamianę w każdym miejscu znalezienia.
6. Zapisywanie i wychodzenie z Nano
- Zapisywanie zmian – Ctrl + O, zatwierdź nazwę pliku Enter.
- Wyjście – Ctrl + X. Jeśli naniosłeś zmiany, Nano zapyta czy zapisać plik.
7. Przykładowe zaawansowane funkcje
Nano umożliwia m.in.:
- Odczytywanie treści innego pliku do aktualnie edytowanego – Ctrl + R (przeczytaj plik do bieżącego projektu).
- Anulowanie (Undo) – Ctrl + _.
- Przejście do określonej linii – Ctrl + _, a następnie wpisz numer linii.
8. Wyjaśnienie symboli i skrótów
- W skrótach klawiszowych ^ oznacza klawisz Ctrl. Przykług: ^O = Ctrl + O.
- Podobnie M- to klawisz Alt. Przykład: M-U = Alt + U.
9. Dodatkowe możliwości konfiguracji Nano
Nano obsługuje pliki konfiguracyjne (np. ~/.nanorc), które pozwalają na dostosowanie kolorowania składni, zachowania wcięć i innych parametrów (zaawansowane dla użytkowników).
Podsumowanie najważniejszych zalet Nano –
- Prostota obsługi – nadaje się dla początkujących i średnio zaawansowanych użytkowników.
- Szybka edycja plików konfiguracyjnych i tekstowych w terminalu.
- Brak konieczności nauki skomplikowanych poleceń.
Edytor Nano to niezastąpione narzędzie przy pracy z Linuxem, szczególnie na serwerach i w środowisku CLI. Dzięki temu poradnikowi jesteś w stanie samodzielnie edytować pliki i korzystać ze wszystkich kluczowych funkcji Nano.