Plik z rozszerzeniem .tar to archiwum plików tworzone narzędziem tar (Tape Archiver), które grupuje wiele plików w jeden zbiorczy plik bez kompresji. Format .tar jest szeroko stosowany w systemach UNIX i Linux do archiwizacji danych, a samo archiwum określane jest potocznie jako „tarball”.
Archiwum .tar pozwala przechowywać strukturę folderów, uprawnienia plików oraz informacje o ścieżkach plików, co ułatwia ich przenoszenie lub tworzenie backupów. Sam plik .tar nie jest skompresowany – w celu zmniejszenia rozmiaru najczęściej stosuje się dodatkowe narzędzia, takie jak gzip lub bzip2, co tworzy pliki złożone (np. .tar.gz, .tar.bz2).
Standard POSIX.1-2001 wprowadził rozszerzony format tar (znany też jako pax), który zwiększa elastyczność oraz znosi wcześniejsze ograniczenia rozmiaru archiwum (do 8 GB), obsługując także niestandardowe znaczniki. Format tar zapewnia, że oryginalne dane są zachowane bajt po bajcie, a każdy plik w archiwum jest poprzedzony 512-bajtowym nagłówkiem informacyjnym.
Otwarcie i rozpakowanie pliku .tar jest możliwe m.in. w narzędziach takich jak tar (konsolowo), WinRAR, 7-Zip czy inne popularne programy obsługujące archiwa. W systemach Windows do korzystania z tar konieczne jest zwykle zainstalowanie dodatkowego oprogramowania, podczas gdy w UNIX/Linux narzędzie to jest standardowo dostępne.
Najważniejsze cechy pliku .tar
- Agreguje wiele plików w jeden plik zbiorczy bez kompresji,
- zapewnia odtwarzalność struktury katalogów i metadanych,
- może być dodatkowo kompresowany (tworząc .tar.gz, .tar.bz2 itp.),
- stosowany głównie w systemach UNIX oraz Linux.